Hành vi chiếm đoạt tài sản trong trường hợp chơi biêu

Mẹ em cùng một số người bạn có tổ chức chơi biêu (hụi) với nhau. Người A đứng ra thu tiền hàng tháng và được trả công lao động là 500,000vnd cho một tháng đi thu tiền. Mỗi một người chơi mỗi tháng sẽ đóng 3 triệu. Người được lấy trước số tiền này sẽ là người phải bỏ ra cho 11 người còn lại một số tiền cao nhất trong tháng.

Tuy nhiên đến tháng thứ 12 là tháng mẹ em được lấy số tiền của 11 người thì bà A đã không giao số tiền này cho mẹ em mặc dù đã thu tiền của 11 người còn lại. Vậy có thể cho em hỏi hành vi của bà A có được cấu thành thành tội Chiếm đoạt tài sản hay không?
 

Trả lời. Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến công ty Luật Minh Gia. Trường hợp này chúng tôi tư vấn cho bạn như sau.

Điều 471 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về Họ, hụi, biêu, phường như sau:

“Điều 471. Họ, hụi, biêu, phường

1. Họ, hụi, biêu, phường (sau đây gọi chung là họ) là hình thức giao dịch về tài sản theo tập quán trên cơ sở thỏa thuận của một nhóm người tập hợp nhau lại cùng định ra số người, thời gian, số tiền hoặc tài sản khác, thể thức góp, lĩnh họ và quyền, nghĩa vụ của các thành viên.

2. Việc tổ chức họ nhằm mục đích tương trợ trong nhân dân được thực hiện theo quy định của pháp luật.

3. Trường hợp việc tổ chức họ có lãi thì mức lãi suất phải tuân theo quy định của Bộ luật này.

4. Nghiêm cấm việc tổ chức họ dưới hình thức cho vay nặng lãi.”

Theo đó, chơi biêu là một hình thức giao dịch về tài sản trên cơ sở thỏa thuận của mẹ bạn và những người trong nhóm.

Điều 175 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017 quy định về Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản như sau:

“Điều 175. Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản

1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 4.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 4.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm hoặc tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó hoặc đến thời hạn trả lại tài sản mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả;

b) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng và đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản.

…”

Theo thông tin bạn cung cấp thì mọi người trong hội đã thỏa thuận và giao cho bà A là người đứng ra thu tiền hàng tháng và được trả công 500.000 đồng, số tiền một người nộp hằng tháng là 3 triệu đồng. Như vậy, số tiền bà A đã nhận từ mọi người là 33 triệu đồng và bà A đã nhận được số tiền đó của mọi người trong hội bằng hình thức hợp đồng.

Căn cứ vào khoản 1 Điều luật nêu trên thì hành vi của bà A có dấu hiệu của tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản nếu bà A dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó hoặc sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản.

Vì vậy, mẹ bạn có thể yêu cầu bà A trả lại số tiền đó cho mẹ bạn. Nếu bà A không chịu trả thì mẹ bạn có thể khởi kiện ra Tòa án để yêu cầu bà A tiếp tục thực hiện theo đúng thỏa thuận của các bên hoặc tố giác hành vi của bà A đến cơ quan điều tra công an quận/huyện nơi bà A cư trú để điều tra, làm rõ hành vi phạm tội.

Trân trọng!

Phòng luật sư tư vấn – Công ty Luật Minh Gia.