Luật sư tư vấn về trường hợp hai bên có hợp tác kinh doanh nhưng sau đó một bên có dấu hiệu trốn tránh nghĩa vụ trả nợ thì có phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản không? Cụ thể như sau:
Giả sử: mình và người hợp tác ký kết hợp đồng hợp tác kinh doanh mình có giấy chuyển tiền của ngân hàng qua Tài khoản người hợp tác 10.000.000, sau đó người hợp tác mượn chuyển từ ngân hàng 2.000.000, sau đó tới ngày trả tiền mượn 2 triệu, mình liên lạc thì anh đó không nghe điện thoại, mà người hợp tác nghe điện thoại của những số khác mình có bằng chứng ghi âm và một số tin nhắn qua điện thoại và zalo với người hợp tác, anh đó đang có ý định hợp tác cùng một số người khác, mình không có hình ảnh người hợp tác vì chỉ gặp gỡ vài lần, bây giờ nếu bạn mình ra gặp người hợp tác ra gặp lần nữa nhưng chưa đủ 1 tháng kể từ ngày ký hợp đồng, vì khó lắm mới dụ được anh ta ra, và giấy chứng minh đỉa chỉ có thể là giả vì ghi ở Huế, mình báo công an thì có chứng mình được anh ta lừa đảo và trả lại tiền không?
Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi xin được tư vấn như sau:
Trước hết về tội lừa đảo nhằm chiếm đoạt tài sản được quy định tại Điều 139 Bộ luật hình sự 1999 sửa đổi bổ sung 2009:
“1. Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ năm trăm nghìn đồng đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới năm trăm nghìn đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm:
a) Có tổ chức;
...
e) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ năm mươi triệu đồng đến dưới hai trăm triệu đồng;
g) Gây hậu quả nghiêm trọng.
...
5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ mười triệu đồng đến một trăm triệu đồng, tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản, bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.”
Để có thế xác định 1 hành vi đã cấu thành tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản thì phải thỏa mãn các điều kiện sau:
+ Về hành vi: Có hành vi dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản. Người phạm tội đã cố tình dùng thủ đoạn gian dối là đưa ra thông tin giả (không đúng sự thật) nhưng làm cho người khác tin đó là thật và giao tài sản cho người phạm tội. Việc đưa ra thông tin giả có thể bằng nhiều cách khác nhau như bằng lời nói, bằng chữ viết (viết thư), bằng hành động … Về mặt ý chí của người phạm tội lừa đảo bao giờ cũng nảy sinh ý định chiếm đoạt tài sản trước khi thực hiện hành vi lừa đảo.
+ Về giá trị tài sản chiếm đoạt: Giá trị tài sản bị chiếm đoạt phải từ hai triệu đồng trở lên. Nếu dưới hai triệu đồng thì phải thuộc trường hợp gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bi kết án về tội chiếm đoạt tài sản chưa được xoá án tích mà còn vi phạm thì người thực hiện hành vi nêu trên mới phải chịu trách nhiệm hình sự về tội này.
Trong trường hợp của bạn về giá trị tài sản là 2 triệu đồng đã thỏa mãn dấu hiệu về giá trị tài sản chiếm đoạt của tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Còn đối với hành vi của người hợp tác theo như thông tin bạn cung cấp, người đó cũng đã có những dấu hiệu như trốn tránh nghĩa vụ khi đến hạn trả tiền, giấy chứng minh đỉa chỉ có thể là giả, tuy nhiên để có căn cứ xác thực hơn thì bạn cần xác định rõ xem ngay từ đầu khi hợp tác với bạn người đó liệu đã có mục đích lừa dối chiếm đoạt tài sản hay chưa. Và để bảo vệ quyền và lợi ích của mình bạn có thể đến cơ quan công an trình báo để công an điều tra hỗ trợ và nếu đủ các dấu hiệu cấu thành tội phạm thì đối tượng sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự và phải thực hiện nghĩa vụ hoàn trả số tiền 2 triệu đã chiếm đoạt từ bạn.
Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn hỏi và quan tâm. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ cần luật sư giải đáp, bạn vui lòng gọi đến Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi - Số điện thoại liên hệ: 1900.1933 để được hỗ trợ kịp thời.
Trân trọng !
CV tư vấn: Phạm Thu Hoài - Luật Minh Gia
