Đánh người đột nhập vào nhà có thể truy cứu trách nhiệm hình sự?

Vì tức giận nhà có trộm nên người nhà em có chút mạnh tay làm kẻ trộm bị thương khá nặng. Luật sư cho em hỏi liệu gia đình em có phải chịu trách nhiệm khi làm hắn bị thương hay trong trường hợp cụ thể như thế nào thì gia đình em có bị xử phạt hay không? Em xin cảm ơn.

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi cần tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia, với thắc mắc của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp thì gia đình bạn có kẻ lạ độp nhập thì việc gia đình bạn bắt lại rồi trình báo công án tới giải quyết thì không vi phạm hay bị xử lý gì. Tuy nhiên, đối với hành vi đánh người là do hành vi sai trái của họ (đột nhập trái phép và nhà) nhưng không đồng nghĩa với việc gia đình bạn được tự ý đánh họ dẫn tới bị thương nặng. Do đó, với hành vi trên những thành viên trong gia đình bạn sẽ bị xử lý. Nhưng để xác định hành vi trên sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay dừng ở mức xử phạt hành chính thì căn cứ vào tỷ lệ thương tích và yếu tố cấu thành khác để xác định.

Cụ thể, trước thời điểm đánh kẻ lạ đột nhập gia đình bạn đã có liên lạc với người thân đến hỗ trợ giải quyết, tức đã có sự bàn bạc chuẩn bị từ trước nên không thể đưa vào trường hợp tinh thần bị kích động mạnh được. Nên loại trừ trường hợp bị truy cứu trách nhiệm hình sự vì tội cố ý gây thương tích cho người khác trong tình trạng kích động mạnh được. Do vậy, hành vi của gia đình bạn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội cố ý gấy thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác nếu gây thương tích từ 11% đến đươi 30% hoặc dưới 11% nhưng thuộc các trường hợp theo quy định tại Điều 134 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) như sau:

“1. Người nào cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 30% hoặc dưới 11% nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Dùng vũ khí, vật liệu nổ, hung khí nguy hiểm hoặc thủ đoạn có khả năng gây nguy hại cho nhiều người;

b) Dùng a-xít nguy hiểm hoặc hóa chất nguy hiểm;

c) Đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu, ốm đau hoặc người khác không có khả năng tự vệ;

d) Đối với ông, bà, cha, mẹ, thầy giáo, cô giáo của mình, người nuôi dưỡng, chữa bệnh cho mình;

đ) Có tổ chức;

e) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

…”

Ngoài ra, gia đình bạn sẽ phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại về dân sự cho đối tượng trên do sức khỏe bị xâm phạm. Cụ thể, mức bồi thường được quy định cụ thể tại ĐIều 590 Bộ luật dân sự 2015 như sau:

“1. Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm bao gồm:

a) Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khỏe và chức năng bị mất, bị giảm sút của người bị thiệt hại;

b) Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút của người bị thiệt hại; nếu thu nhập thực tế của người bị thiệt hại không ổn định và không thể xác định được thì áp dụng mức thu nhập trung bình của lao động cùng loại;

c) Chi phí hợp lý và phần thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc người bị thiệt hại trong thời gian điều trị; nếu người bị thiệt hại mất khả năng lao động và cần phải có người thường xuyên chăm sóc thì thiệt hại bao gồm cả chi phí hợp lý cho việc chăm sóc người bị thiệt hại;

d) Thiệt hại khác do luật quy định.

2. Người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp sức khỏe của người khác bị xâm phạm phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 1 Điều này và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người đó gánh chịu. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có sức khỏe bị xâm phạm không quá năm mươi lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.”

Như vậy, nếu phát sinh trách nhiệm bồi thường thì bạn có thể căn cứ theo quy định này để xác định mức bồi thường phù hợp.

Trân trọng!

CV P.Gái - Công ty Luật Minh Gia.