Bịa đặt người khác phạm tội có cấu thành tội vu khống không?

Nội dung tư vấn: Thưa luật sư nay tôi có 1 vấn đề muốn nhờ luật sư tư vấn giúp, xin luật sư hãy giúp tôi.Chuyện là như thế này nhà tôi và nhà ông hàng xóm có tranh chấp đất đai, lúc trước con đường đi giáp ranh hai bên ruộng ông ta và nhà tôi, nhưng bây giờ ổng nói là đất ổng, ổng cuốc đất xuống ruộng ổng 1 nửa đường đi ổng nói là đất ổng nên ổng cuốc. Nhà tôi thì không thích cải cọ nên bỏ qua, ngày hôm qua nhà ông ta đi làm ruộng lại đi trên cái đường đi còn 1 nữa kia, thấy vậy con tôi mới nói, mai mốt nhà ông có đi làm ruộng thì đi xuống ruộng đừng đi trên bờ vì trên bờ không phải đất nhà ông, ổng ta nói lại là tao muốn đi thì đi, khi nào nhà mày bán cái bờ đi rồi tao đi xuống ruộng. Trong lúc đó con tôi đi trồng cỏ nên mang theo con dao nhỏ để trồng, bởi vì bờ cỏ đó có cây chết cây không nên không nên không mang cuốc đi trồng được bởi vì khi cuốc thì cuốc trúng những cây còn sống, nên mới xài dao,mà phải chi trồng 1 lần 4 đến 5 gốc cỏ (1 gốc là 1 cây) thì con tôi mang cuốc đi trồng còn đằng này chỗ trồng chỗ không (ý là trồng xen vào những cây đã chết) trồng 1 lần có 1 gốc thôi, nên con tôi mới mang dao đi trồng cho tiện, trong lúc 2 người cãi qua cãi lại thì con tôi có cầm con dao trồng cỏ chỉ vào bả(vợ ông ta)xong rồi nó bỏ về nhà, vậy mà bà ta nói con tôi về nhà cầm dao xuống chém bà ta trong khi con tôi đi trồng cỏ mang dao đi trồng chứ có về nhà cầm dao xuống đâu, bây giờ bà ta đi rêu rao khắp nơi con tôi cầm dao chém bả, còn làm đơn tố cáo với chính quyền, xin luật cho tôi biết bây giờ tôi phải làm sao, có kiện bà ta về tội vu khống, bôi nhọ danh dự nhân phẩm người khác không, xin luật sư hãy giúp tôi !

Trả lời: Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi đến công ty Luật Minh Gia, với câu hỏi của bạn, chúng tôi xin tư vấn như sau:

Điều 156 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tội vu khống như sau:

"1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm:

a) Bịa đặt hoặc loan truyền những điều biết rõ là sai sự thật nhằm xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác;

b) Bịa đặt người khác phạm tội và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền."

Trong trường hợp của bạn, con bạn mang theo dao để trồng cỏ nhưng vì xảy ra cãi cọ với người hàng xóm nên mới chỉ dao vào mặt người đó, giữa hai người không xảy ra bất cứ hành vi xô xát nào, con bạn cũng không gây thương tích cho người hàng xóm nhưng người hàng xóm lại tố cáo với chính quyền về việc con bạn gây thương tích cho mình và đi rêu rao về việc này. Như vậy, người hàng xóm đã có hành vi bịa đặt người khác phạm tội và tố cáo họ với cơ quan có thẩm quyền cũng như loan truyền những điều mà biết rõ là sai sự thật. Tuy nhiên, trong trường hợp này, hành vi của người hàng xóm chưa đến mức xúc phạm nghiêm trọng đến nhân phẩm, danh dự của con bạn cũng như chưa đến mức gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của con bạn theo quy định của Bộ luật Hình sự 2015. Như vậy, nếu chứng minh được những thiệt hại về nhân phẩm, danh dự cũng như những thiệt hại về quyền và lợi ích hợp pháp do hành vi bịa đặt của người hàng xóm gây ra với mình, con bạn có thể khởi kiện người hàng xóm vì hành vi có lời nói xúc phạm danh dự, nhân phẩm theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 5 Nghị định 167/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy và chữa cháy; phòng, chống bạo lực gia đình:

“1. Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

a) Có cử chỉ, lời nói thô bạo, khiêu khích, trêu ghẹo, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác;

Nếu bạn chứng minh được những thiệt hại do hành vi bịa đặt thông tin sai sự thật gây ra với mình thì người hàng xóm sẽ phải bồi thường thiệt hại cho con bạn căn cứ theo quy định tại Điều 592 Bộ luật Dân sự 2015:

“Điều 592. Thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm

1. Thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm bao gồm:

a) Chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại;

b) Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút;

c) Thiệt hại khác do luật quy định.

2. Người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác bị xâm phạm phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 1 Điều này và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người đó gánh chịu. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm không quá mười lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.”

Theo đó, mức bồi thường thiệt hại do hành vi bịa đặt thông tin sẽ do sự thỏa thuận giữa các bên dựa trên những chi phí hợp lí để hạn chế, khắc phục thiệt hại, thu nhập thực tế đã bị mất hoặc giảm sút, mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần và những thiệt hại khác. Nếu hai bên không thỏa thuận được thì mức bồi thường tối đa không quá 10 lần mức lương cơ sở.

Trân trọng

Phòng luật sư tư vấn pháp luật Hình sự - Công ty Luật Minh Gia