Tư vấn căn cứ thu hồi đất

Đến năm 1998 ông B xảy ra tranh chấp với ông C và đã được UBND huyện ra quyết định giải quyết tranh chấp xong nhưng ông B tiếp tục không quản lý sử dụng để ông C xây nhà kiên cố, năm 2000 lấn qua đất ông B gần 01m. Vậy xin hỏi Luật Sư những vấn đề sau:

• Hành vi ông A không thi hành đúng quyết định hành chính giao đất (ko làm nhà ở mà bán cho ông B) có được pháp luật công nhận không? Đến nay nhà nước có thể thu hồi đất của ông B không?

• Việc ông B không quản lý sử dụng đất mà bỏ hoang để xảy ra tình trạng lấn chiếm dẫn đến tranh chấp kéo dài với ông C thì xử lý thế nào? (ông C chưa có giấy CNQSDĐ)?

Xin cảm ơn Luật Sư!

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Căn cứ theo Điều 3 Luật đất đai 1993, cá nhân, hộ gia đình, được phép chuyển nhượng đất quyền sử dụng đất, cụ thể:

“2- Hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước giao đất có quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, thừa kế, thế chấp quyền sử dụng đất.

Các quyền nói trên chỉ được thực hiện trong thời hạn giao đất và đúng mục đích sử dụng của đất được giao theo quy định của Luật này và các quy định khác của pháp luật”.

Theo đó, việc Ông A chuyển quyền sử dụng đất cho Ông B là hoàn toàn hợp pháp, không trái quy định của pháp luật.

Tại quyết định giao đất có ghi: "Trong thời hạn 01 năm nếu không sử dụng đúng mục đích nhà nước sẽ thu hồi đất". Tại thời điểm này, ông A không sử dụng đất mà chuyển quyền sử dụng đất cho ông B nên không thể nói ông A sử dụng trái mục đích đất được giao.

Đồng thời, căn cứ theo quy định pháp luật hiện hành, những trường hợp bị thu hồi do vi phạm pháp luật về đất đai được quy định tại Điều 64 Luật Đất đai 2013 gồm:

“1. Các trường hợp thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai bao gồm:

a) Sử dụng đất không đúng mục đích đã được Nhà nước giao, cho thuê, công nhận quyền sử dụng đất và đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi sử dụng đất không đúng mục đích mà tiếp tục vi phạm;

b) Người sử dụng đất cố ý hủy hoại đất;

c) Đất được giao, cho thuê không đúng đối tượng hoặc không đúng thẩm quyền;

d) Đất không được chuyển nhượng, tặng cho theo quy định của Luật này mà nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho;

đ) Đất được Nhà nước giao để quản lý mà để bị lấn, chiếm;

e) Đất không được chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của Luật này mà người sử dụng đất do thiếu trách nhiệm để bị lấn, chiếm;

g) Người sử dụng đất không thực hiện nghĩa vụ đối với Nhà nước và đã bị xử phạt vi phạm hành chính mà không chấp hành;

h) Đất trồng cây hàng năm không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục; đất trồng cây lâu năm không được sử dụng trong thời hạn 18 tháng liên tục; đất trồng rừng không được sử dụng trong thời hạn 24 tháng liên tục;

i) Đất được Nhà nước giao, cho thuê để thực hiện dự án đầu tư mà không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục hoặc tiến độ sử dụng đất chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa phải đưa đất vào sử dụng; trường hợp không đưa đất vào sử dụng thì chủ đầu tư được gia hạn sử dụng 24 tháng và phải nộp cho Nhà nước khoản tiền tương ứng với mức tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với thời gian chậm tiến độ thực hiện dự án trong thời gian này; hết thời hạn được gia hạn mà chủ đầu tư vẫn chưa đưa đất vào sử dụng thì Nhà nước thu hồi đất mà không bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp do bất khả kháng.

2. Việc thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai phải căn cứ vào văn bản, quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định hành vi vi phạm pháp luật về đất đai.

3. Chính phủ quy định chi tiết Điều này”.

Căn cứ vào quy định trên, hoàn toàn không có cơ sở để thu hồi phần diện tích đất của ông A nay đã chuyển nhượng sang cho ông B.

Căn cứ theo quy định nêu trên, việc thu hồi đất cũng đặt ra trong trường hợp: “Đất được Nhà nước giao để quản lý mà để bị lấn, chiếm”. Tuy nhiên, đây là phần đất được nhà nước giao để sử dụng vào mục đích để làm nhà chứ không phải để quản lý nên cơ sở để thu hồi là không có.

Trân trọng!

Luật gia Đào Quang Vinh - Công ty Luật Minh Gia