Trường hợp chia thừa kế khi người có di sản thừa kế không để lại di chúc

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã gửi yêu cầu tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp, mảnh đất này là tài sản chung của bố mẹ bạn. Bố bạn mất thì tài sản riêng của bố bạn là ½ mảnh đất đó.Thời điểm bố bạn mất là thời điểm mở thừa kế. Vì bố bạn mất không để lại di chúc thì di sản của bố bạn sẽ được chia theo pháp luật, cụ thể là những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết sẽ được hưởng di sản do người chết để lại.

Như vậy, mẹ và các anh em bạn sẽ sẽ được hưởng di sản thừa kế của bố bạn để lại. ½ mảnh đất là di sản của bộ bạn sẽ chia đều cho mẹ và các anh em của bạn.

Theo quy định tại điểm d khoản 1 Điều 688 Bộ luật dân sự 2015 quy định:

“Điều 688. Điều khoản chuyển tiếp

1. Đối với giao dịch dân sự được xác lập trước ngày Bộ luật này có hiệu lực thì việc áp dụng pháp luật được quy định như sau:

...

d) Thời hiệu được áp dụng theo quy định của Bộ luật này.”

Do đó, căn cứ theo Điều 623 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về thời hiệu khởi kiện về thừa kế như sau:

“1. Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn này thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó. Trường hợp không có người thừa kế đang quản lý di sản thì di sản được giải quyết như sau:

a) Di sản thuộc quyền sở hữu của người đang chiếm hữu theo quy định tại Điều 236 của Bộ luật này;

b) Di sản thuộc về Nhà nước, nếu không có người chiếm hữu quy định tại điểm a khoản này.

2. Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.

3. Thời hiệu yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại là 03 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.”

Như vậy, theo quy định này, thì thời hiệu khởi kiện về thừa kế là 30 năm đối với bất động sản. Sau 30 năm kể từ ngày người để lại di sản mất thì những người có quyền thừa kế không còn quyền khởi kiện đòi chia di sản thừa kế.

Ngoài ra, tại Công văn số 01/2018 về giải đáp một số vấn đề nghiệp vụ của Tòa án ghi nhận:… “Đối với trường hợp thừa kế mở trước ngày 10-9-1990 thì thời hiệu khởi kiện chia di sản thừa kế là bất động sản được thực hiện theo quy định tại Điều 36 của Pháp lệnh Thừa kế năm 1990 và hướng dẫn tại Nghị quyết số 02/HĐTP ngày 19-10-1990 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng một số quy định của Pháp lệnh Thừa kế, cụ thể là: thời hiệu khởi kiện được tính từ ngày 10-9-1990.”

Trường hợp này, do bạn không đề cập chính xác thời gian bố bạn mất vào năm nào. Do đó, chúng tôi không xác định được cụ thể thời hiệu khởi kiện. Gia đình mình có thể đối chiếu với các quy định trên để xác định về thời hiệu khởi kiện yêu cầu phân chia di sản thừa kế.

Giả sử, bố bạn mất trước năm 1990, đối chiếu với các quy định trên thì thời hiệu khởi kiện yêu cầu phân chia di sản thừa kế được tính từ 10-9-1990, do đó, tính thời điểm này vẫn còn thời hiệu khởi kiện yêu cầu phân chia di sản thừa kếnênnăm 1998 mẹ bạn xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ không được cơ quan có thẩm quyền cấp. Trong trường hợp này, mẹ bạn chỉ có thể viết di chúc để lại một phần mảnh đất mà mẹ bạn có quyền thừa kế từ phần di sản bố bạn để lại.

Nếu mẹ bạn muốn viết di chúc để lại toàn bộ mảnh đất này thì cần phải có sự đồng ý bằng văn bản của tất cả các con (các đồng thừa kế còn lại) tặng cho quyền hưởng phần thừa kế của họ hoặc họ từ chối nhận phần di sản thừa kế của họ.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Trường hợp chia thừa kế khi người có di sản thừa kế không để lại di chúc. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng!
CV. Trần Liên – Công ty Luật Minh Gia.