Tranh chấp đòi quyền sử dụng đất trên lối đi của hộ khác.

Nội dung yêu cầu tư vấn: Năm 2001,  gia đình em được gia đình ông B cho một miếng đất giáp ranh với đất của ông C (mảnh đất có bìa đỏ của ông B) để làm đường đi ra với đường cộng đồng. Trong năm đấy gia đình em đã làm đường trên mảnh đất giáp ranh với gia đình ông C. Đến năm 2007 thì gia đình ông B lại bán cho ông C một miếng đất bao gồm cả phần đường của gia đình em. Trong giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất của ông C và bản đồ địa chính của UBND xã tại thời điểm bây giờ có thể hiện rõ mảnh đất của ông C riêng và ngõ gia đình em riêng nhưng ông C lại làm đơn khiếu nại đòi quyền sử dụng đất trên con đường của gia đình em. Xin luật sư tư vấn giúp em gia đình ông C làm vậy là sai hay đúng?

Trả lời tư vấn:  Cảm ơn bạn đã gửi yêu cầu tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi xin tư vấn như sau:

Do thông tin bạn cung cấp không đầy đủ nên chúng tôi chia trường hợp của bạn như sau:

Trường hợp 1: Diện tích để làm lối đi được hộ hàng xóm tặng cho quyền sử dụng đất.

Theo đó, nếu diện tích này gia đình bạn được người hàng xóm tặng cho quyền sử dụng đất thì việc tặng cho này phải tuân thủ các quy định của pháp luật về điều kiện và hình thức tặng cho quyền sử dụng đất. Về điều kiện tặng cho và hình thức tặng cho quyền sử dụng đất bạn tham khảo bài viết sau: Hình thức của hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất.

Theo đó, nếu việc tặng cho quyền sử dụng đất không được lập thành văn bản hoặc được lập thành văn bản nhưng không có công chứng hoặc chứng thực thì giao dịch này là vô hiệu. Tức là không có hiệu lực pháp luật. Nếu giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên sẽ khôi phục lại tình trạng ban đầu bằng cách trả lại cho nhau những gì đã nhận theo quy định tại Điều 138 Bộ luật dân sự 2005 về giải quyết hậu quả của giao dịch dân sự vô hiệu.

Nếu việc tặng cho đất này có công chứng hoặc chứng thực thì giao dịch này là hợp pháp và được pháp luật bảo vệ. Do đó trong trường hợp này ông C không có quyền đòi lại diện tích đất đã tặng cho gia đình bạn. 

Trường hợp 2: Diện tích đất đang tranh chấp là thỏa thuận lối đi chung giữa các hộ liền kề. 

Trong trường hợp ông B và gia đình bạn có thỏa thuận về việc diện tích đất đang tranh chấp là lối đi chung của 2 hộ liền kề và đã được UBND xã công nhận và ghi vào hồ sơ thửa đất thì đây được coi là thỏa thuận lối đi chung. Và nếu ông B muốn đòi lại thì phải thỏa thuận với gia đình bạn. 

Bên cạnh đó, nếu thuộc trường hợp ông B có căn cứ để đòi lại đất đang làm lối đi thì bạn có thể xem xét sử dụng quyền đối với bất động sản liền kề theo quy định sau:

 Bộ luật dân sự 2005 có quy định quyền về lối đi qua bất động sản liền kề:

"Điều 275. Quyền về lối đi qua bất động sản liền kề

1. Chủ sở hữu bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có lối đi ra, có quyền yêu cầu một trong những chủ sở hữu bất động sản liền kề dành cho mình một lối đi ra đến đường công cộng; người được yêu cầu có nghĩa vụ đáp ứng yêu cầu đó. Người được dành lối đi phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản liền kề, nếu không có thoả thuận khác.

Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi.

2. Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thoả thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định.

...."

Nếu như mảnh đất nhà bạn vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có lối đi ra thì gia đình bạn có quyền yêu cầu ông C hoặc chủ sở hữu các bất động sản liền kề mở cho mình một lối đi ra đường công cộng. Người được yêu cầu có nghĩa vụ đáp ứng yêu cầu đó.

Như vậy, Việc đòi lại quyền sử dụng đất của ông C hoàn toàn có căn cứ pháp luật nếu như việc được tặng cho đất giữa ông B và gia đình bạn không được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Tranh chấp đòi quyền sử dụng đất trên lối đi của hộ khác.. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến - Số điện thoại liên hệ 1900.6169 để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng!

CV. Hứa Thị Nhàn – CÔNG TY LUẬT MINH GIA