Tranh chấp đất đai được tặng cho từ năm 1987

Nội dung yêu cầu tư vấn: Kính chào quý Luật sư, nhờ Quý luật sư tư vấn giúp em về việc tranh chấp Quyền sử dụng đất và nhà ở sau đây ạ.Năm 1987, bà cố của em (tức là mẹ của bà nội em) có cho ba mẹ em 1 mảnh đất nhỏ để xây cất nhà cửa (chỉ nói miệng chứ chưa có nhượng quyền trên giấy tờ), vì là địa hình sông nước miền Tây nên mảnh đất đó bị sạc lở nghiêm trọng, ba mẹ em phải cố công nhiều lần bồi đắp và xây dựng căn nhà hôm nay với diện tích khoảng hơn 100 mét vuông.

Đến năm 1998 thì bà cố em mất, bà có ở với người con gái tên B ( B là em gái ruột của bà nội em), sau ngày bà cố mất thì năm trước bà B có đến cơ quan địa phương tách sổ đỏ căn nhà của em ra mà gia đình em không hay biết. Sau đó, bà B nhượng quyền sử dụng mảnh đất của căn nhà lại cho người con gái nuôi tên D. Đột nhiên giờ D và bà B lại đến nhà em và đòi tiền mảnh đất đó là 150 triệu đồng (trong khi ba mẹ em đã cất nhà trên mảnh đất đó được 3 lần mà bà B đã không hề có ý kiến). Khi vụ tranh chấp được đưa lên xã giải quyết thì gia đình em thỏa thuận mảnh đất đó với mức gía 40 triệu đồng, nhưng D nhất quyết không chịu. Từ năm 1999 đến nay gia đình em vẫn đóng thuế nhà đất đầy đủ.

Vậy xin hỏi Luật sư là nếu đưa vụ tranh chấp ra tòa, gia đình em có đòi lại được Quyền sử dụng đất hoặc nếu gia đình em không đáp ứng được mức giá 150 triệu đồng đó, dọn đi nơi khác thì có được bồi thường tiền xây cất căn nhà cũng như chi phí từ trước đến nay bồi đắp mảnh đất đó không ạ? Em xin chân thành cảm ơn quý Luật sư. Rất mong sự phản hồi sớm từ Quý công ty ạ. Chúc Quý Luật sư thành công hơn nữa và đạt được nhiều may mắn trong công việc!

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi cho Công ty Luật Minh Gia. Trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Theo như thông tin bạn cung cấp, bố mẹ được tặng cho đất bằng lời nói từ những năm 1987 từ bà cố của bạn. Tuy nhiên, việc tặng cho bất động sản buộc phải thành lập văn bản và phải có công chứng hoặc chứng thực. Như vậy, trong trường hợp trên hợp đồng tặng cho bằng lời nói giữa bà cố và ba mẹ bạn không có hiệu lực pháp luật. Trong trường hợp này, mảnh đất mà ba mẹ bạn được cho phép xây nhà trên đó vẫn thuộc quyền sở hữu của bà cố. Tại thời điểm năm 1998, bà cố mất và không để lại di chúc nên phần đất này được coi là di sản thừa kế và được chia đều cho những người thừa kế của bà cố. Cụ thể, căn cứ theo Điều 651 Bộ Luật Dân sự năm 2015 quy định:

"Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau".

Theo đó, toàn bộ di sản của bà cố để lại được chia đều cho cha, mẹ và các con của bà cố (bao gồm cả bà nội bạn). Tuy nhiên, theo thông tin cung cấp thì bà B con của bà cố lại tự tiến hành việc tách sổ và làm sổ đỏ mới với phần đất mà bạn xây dựng nhà trên đó là không hợp pháp vì khi muốn tách sổ đỏ với phần đất trên thì bà B cần phải sự đồng ý của tất cả đồng thừa kế còn lại. Trong trường hợp này những người đồng thừa kế có quyền yêu cầu cơ quan có thẩm quyền hủy quyết định cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho bà B để thực hiện việc phân chia.

Đồng thời với trường hợp ba mẹ bạn được bà cố cho phép xây dựng nhà trên mảnh đất của bà thì trong trường hợp bà cố mất không để lại di chúc thì ba mẹ bạn có thể tiến hành thỏa thuận với những người đồng thừa kế về việc ba mẹ bạn được tiếp tục sử dụng mảnh đất trên. Trong trường hợp những người đồng thừa kế không đồng ý thì sau khi thực hiện phân chia di sản thừa kế. Người nào được xác định hưởng phần di sản bao gồm công trình nhà ở trên thì ba mẹ bạn có thể thỏa thuận với người được hưởng phần đất mà ba mẹ bạn đã xây nhà trên đó thanh toán phần giá trị của ngôi nhà và khoản chi phí ba mẹ anh đã sử dụng để bồi đắp mảnh đất đó. 

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn hỏi và quan tâm. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ cần luật sư giải đáp, bạn vui lòng gọi đến Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi - Số điện thoại liên hệ: 1900.6169 để được hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng.

 CV tư vấn: Trần Thị Thìn - Luật Minh Gia