Muốn đòi lại đất khi cho người thân trong gia đình mượn ở tạm có được không?

Nội dung tư vấn: Chào luật sư.Trường hợp nhà có 5 anh em đã được mẹ ruột phân chia tài sản thừa kế cho 4 anh em cụ thể và được cấp giấy đỏ chủ quyền đất đai, di chúc của mẹ tôi (hiện tại vẫn còn khỏe mạnh) lúc minh mẩn có xác nhận của chính quyền địa phương và chứng kiến của hai người trong ấp .Còn 1 người con không được phân chia tài sản đất đai lý do qua 30 năm người con đó không phụng dưỡng, chăm sóc, mặt trí không nhìn mặt mẹ ruột mà còn chửi mắng. Nên mẹ tôi không phân chia tài sản. Hiện tại người con đó đang ở tạm trên nền đất có giấy chủ quyền của tôi giờ ý muốn chiếm dụng.

Vậy xin hỏi luật sư: 1/Tôi muốn sử dụng lại phần đất thuộc chủ quyền của tôi thì thủ tục cần có những gì?  2/ Có nhất thiết làm văn bản theo quy trình gửi từ ấp rồi gửi lên UBND xã nữa không?3/ Nếu đưa ra tòa án can thiệp. tôi phải làm thủ tục như thế nào. Có tốn phí gì  không?xin chân thành cảm ơn luật sư.!

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp thì mảnh đất này bạn đã có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Do vậy theo quy định của pháp luật đất đai thì người sử dụng đất hợp pháp có các quyền chiếm hữu, quyền sử dụng, quyền định đoạt đối với mảnh đất đó. Việc bạn cho người anh hoặc chị hoặc em bạn ở tạm trên mảnh đất đó nay bạn muốn đòi lại tài sản là hoàn toàn có căn cứ pháp luật. Nếu người anh hoặc chị hoặc em bạn cố tình không chịu trả lại thì bạn có thể gửi đơn đến cơ quan có thẩm quyền để giải quyết tranh chấp giúp bạn.

Căn cứ theo quy định tại Điều 203 về  thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai của Luật đất đai năm 2013 như sau:
 

Tranh chấp đất đai đã được hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã mà không thành thì được giải quyết như sau:
 

1. Tranh chấp đất đai mà đương sự có Giấy chứng nhận hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này và tranh chấp về tài sản gắn liền với đất thì do Tòa án nhân dân giải quyết;
 

2. Tranh chấp đất đai mà đương sự không có Giấy chứng nhận hoặc không có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này thì đương sự chỉ được lựa chọn một trong hai hình thức giải quyết tranh chấp đất đai theo quy định sau đây:
 

a) Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền theo quy định tại khoản 3 Điều này;
 

b) Khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự;
 

3. Trường hợp đương sự lựa chọn giải quyết tranh chấp tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền thì việc giải quyết tranh chấp đất đai được thực hiện như sau:
 

a) Trường hợp tranh chấp giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện giải quyết; nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khiếu nại đến Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính;
 

b) Trường hợp tranh chấp mà một bên tranh chấp là tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh giải quyết; nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khiếu nại đến Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính;
 

4. Người có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai tại khoản 3 Điều này phải ra quyết định giải quyết tranh chấp. Quyết định giải quyết tranh chấp có hiệu lực thi hành phải được các bên tranh chấp nghiêm chỉnh chấp hành. Trường hợp các bên không chấp hành sẽ bị cưỡng chế thi hành.
 

Như vậy đối với trường hợp này của bạn, nếu như UBND cấp Xã giải quyết không thành thì bạn có thể gửi đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đến UBND cấp huyện hoặc Tòa án nhân dân có thẩm quyền để được giải quyết.

Hồ sơ giải quyết tranh chấp đất đai bao gồm: 

+  Đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai; 

+  Biên bản hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã; biên bản làm việc với các bên tranh chấp và người có liên quan; biên bản kiểm tra hiện trạng đất tranh chấp; biên bản cuộc họp các ban, ngành có liên quan để tư vấn giải quyết tranh chấp đất đai đối với trường hợp hòa giải không thành; biên bản hòa giải trong quá trình giải quyết tranh chấp; 

+ Trích lục bản đồ, hồ sơ địa chính qua các thời kỳ liên quan đến diện tích đất tranh chấp và các tài liệu làm chứng cứ, chứng minh trong quá trình giải quyết tranh chấp; 

+  Báo cáo đề xuất và dự thảo quyết định giải quyết tranh chấp hoặc dự thảo quyết định công nhận hòa giải thành. 

Ngoài ra khi nộp đơn ra Tòa án bạn sẽ phải nộp tiền tạm ứng án phí theo quy định tại Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015. Bạn có thể tham khảo thêm chi tiết: https://luatminhgia.com.vn/nghia-vu-nop-tien-tam-ung-an-phi-dan-su-so-tham-va-muc-tam-ung-an-phi-le-phi-toa-an-.aspx

Trân trọng.
 

Phòng Luật sư tư vấn đất đai - Công ty Luật Minh Gia.