Giải quyết tranh chấp liên quan tới lối đi chung giữa các hộ dân?

Bà A về đây năm 1995 đến năm 2013 bà A sửa nhà xây lên thì lấn chiếm ra lối đi dân sinh và nhà tôi đi riêng, hiện tại chỉ còn 1,2 m chỉ một xe máy chạy lọt qua và bà A còn dùng bao bố tấn nền nhà ra nữa làm hẹp lối đi, trong khi bà A chưa được hộ dân kia cắt đất chuyển nhượng cho bà A. Tôi đã nhiều lần khiếu nại lên xã, huyện thậm chí ở tỉnh mà không được giải quyết xong, gửi khiếu nại và yêu cầu lên xã, huyện thì chỉ ra đo đạc rồi về chứ không có quyết định gì rõ ràng về việc giải quyết lối đi cho gia đình tôi, trong khi cán bộ xã còn ra chỉ đạo cho bà A xây dựng, gửi lên tỉnh thì tỉnh gửi công văn báo là không thuộc quyền giải quyết chuyển về huyện. Cấp huyện thì đùn đẩy cho xã, đến nay 3 năm mà vẫn chưa trả lại con đường thông thoáng cho gia đình tôi đi lại. 

Bà A xây nhà thì gia đình tôi cản trở vì chưa trao trả lối đi như xưa thì có sai pháp luật không? Gia đình tôi cản thì bà A dùng vật dụng xây dựng  và cây đánh gia đình tôi thì có sai pháp luật không? Còn đất bà A xây dựng nhà chưa cắt giao chuyển nhượng thì huyện cấp sổ đỏ quyền sử dụng đất quá met vuông mà không ra đo đạt trước khi cấp thì có đúng quy cách làm việc theo pháp luật không?, trong khi cán bộ lãnh đạo xã, huyện bao che không chịu giải quyết vì bà A con nhà cách mạng có quyền thế.

Vậy văn phòng luật sư tư vấn cho tôi biết cách làm đơn ra sao và gửi đi tới nơi nào, bộ phận nào và báo chí nào để vào cuộc giải quyết để gia đình tôi có lối đi sinh hoạt và hộ dân trong xóm còn mãi lối đi chung.

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn tới công ty Luật Minh Gia, với trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp trước thời điểm bà A về sinh sống thì giữa các hộ dân trong xóm có một lối đi chung rộng 2,5m (có từ thời kháng chiến để lại). Tuy nhiên, thời điểm năm 1995 bà A chuyển về và xây dựng nhà lấn vào lối đi chung, dùng bao bố tấn nền nhà dẫn tới lối đi chung chỉ còn lại 1,2m - tức bà A đã có hành vi lấn chiếm đất đai thuộc quyền sở hữu của người khác theo quy định tại Điều 12 Luật đất đai năm 2013. Cụ thể:

Điều 12. Những hành vi bị nghiêm cấm

1. Lấn, chiếm, hủy hoại đất đai.

2. Vi phạm quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được công bố.

3. Không sử dụng đất, sử dụng đất không đúng mục đích.

...

10. Cản trở, gây khó khăn đối với việc thực hiện quyền của người sử dụng đất theo quy định của pháp luật.

Như vậy, với hành vi trên bạn có quyền làm đơn kiến nghị gửi Uỷ ban nhân dân cấp xã để được giải quyết. Trong trường hợp hòa giải không thành thì căn cứ vào biên bản hòa giải bạn có quyền làm đơn khởi kiện trực tiếp ra Tòa án nhân dân cấp huyện để xử lý. Đồng thời, với hành vi cản trở xây dựng công trình nhà của bạn đối với bà A là hành vi trái pháp luật, thuộc một trong các hành vi bị nghiêm cấm quy định tại khoản 10 Điều 12 Luật này (bà A lấn chiếm đất, xây dựng trái phép thì trình báo tới Uỷ ban xã để xử lý; còn không được phép dùng bất cứ biện pháp nào để cản trở quyền xây dựng của chủ sở hữu).

- Đối với hành vi cố ý gây thương tích: Dựa trên thông tin bạn cung cấp thì việc bà A dùng vật dụng xây dựng và cây gậy để đánh gia đình bạn là hành vi trái pháp luật. Tuy nhiên, để xác định với hành vi trên thì gia đình bà A sẽ phải gánh chịu hậu quả bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay dừng ở mức xử phạt vi phạm hành chính thì cần căn cứ vào nguyên nhân, tính chất, mức độ, hậu quả do hành vi gây ra và hung khí sử dụng (có được xác định hung khí nguy hiểm hay không) để làm căn cứ xử lý.

Trường hợp việc dùng hung khí để đánh dẫn tới tỉ lệ thương tích từ 11% trở nên hoặc dưới 11% nhưng có hung khí nguy hiểm thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội cố ý gây thương tích cho sức khỏe người khác. Trường hợp, hành vi chưa tới mức truy cứu trách nhiệm hình sự thì sẽ áp dụng hình thức xử phạt vi phạm hành chính theo điểm e, Khoản 3 Điều 5 Nghị định 167/2013/NĐ-CP.

Điều 5. Vi phạm quy định về trật tự công cộng

3. Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

e) Xâm hại hoặc thuê người khác xâm hại đến sức khỏe của người khác;

Theo đó, để đảm bảo quyền lợi của mình thì bạn có quyền làm đơn tố cáo tới cơ quan công an để được giải quyết.

- Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất:

Căn cứ vào Điều 70 Luật đất đai năm 2013:

" Trường hợp đăng ký tài sản gắn liền với đất thì xác nhận hiện trạng tài sản gắn liền với đất so với nội dung kê khai đăng ký; trường hợp không có giấy tờ quy định tại các Điều 31, 32, 33 và 34 của Nghị định này thì xác nhận tình trạng tranh chấp quyền sở hữu tài sản; đối với nhà ở, công trình xây dựng thì xác nhận thời điểm tạo lập tài sản, thuộc hay không thuộc trường hợp phải cấp phép xây dựng, sự phù hợp với quy hoạch được duyệt; xác nhận sơ đồ nhà ở hoặc công trình xây dựng nếu chưa có xác nhận của tổ chức có tư cách pháp nhân về hoạt động xây dựng hoặc hoạt động đo đạc bản đồ;

b) Trường hợp chưa có bản đồ địa chính thì trước khi thực hiện các công việc tại Điểm a Khoản này, Ủy ban nhân dân cấp xã phải thông báo cho Văn phòng đăng ký đất đai thực hiện trích đo địa chính thửa đất hoặc kiểm tra bản trích đo địa chính thửa đất do người sử dụng đất nộp (nếu có);

c) Niêm yết công khai kết quả kiểm tra hồ sơ, xác nhận hiện trạng, tình trạng tranh chấp, nguồn gốc và thời điểm sử dụng đất tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã và khu dân cư nơi có đất, tài sản gắn liền với đất trong thời hạn 15 ngày; xem xét giải quyết các ý kiến phản ánh về nội dung công khai và gửi hồ sơ đến Văn phòng đăng ký đất đai.

3. Văn phòng đăng ký đất đai thực hiện các công việc như sau:

a) Trường hợp hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký đất đai thì gửi hồ sơ đến Ủy ban nhân dân cấp xã để lấy ý kiến xác nhận và công khai kết quả theo quy định tại Khoản 2 Điều này;

b) Trích lục bản đồ địa chính hoặc trích đo địa chính thửa đất ở nơi chưa có bản đồ địa chính hoặc đã có bản đồ địa chính nhưng hiện trạng ranh giới sử dụng đất đã thay đổi hoặc kiểm tra bản trích đo địa chính thửa đất do người sử dụng đất nộp (nếu có);

c) Kiểm tra, xác nhận sơ đồ tài sản gắn liền với đất đối với tổ chức trong nước, cơ sở tôn giáo, tổ chức nước ngoài, cá nhân nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài thực hiện dự án đầu tư mà sơ đồ đó chưa có xác nhận của tổ chức có tư cách pháp nhân về hoạt động xây dựng hoặc hoạt động đo đạc bản đồ;

d) Kiểm tra hồ sơ đăng ký; xác minh thực địa trong trường hợp cần thiết; xác nhận đủ điều kiện hay không đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất vào đơn đăng ký;

Như vậy, bạn có thể đối chiếu với quy định trên để xác định việc không tiến hành đo đạc địa chính của Uỷ ban nhân dân trước khi tiến hành công nhận quyền sử dụng đất cho bà A là có đúng hay không. Đồng thời, nếu có căn cứ chứng minh việc cấp giấy chứng nhận trong khi không có hợp đồng chuyển nhượng (không có công chứng) cũng như không đúng diện tích thực tế chuyển nhượng mà được cấp thì có quyền làm đơn yêu cầu thu hồi lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho bà A theo khoản 2 Điều 106 Luật này " Thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp"

Tóm lại, trong trường hợp của bạn để đảm bảo lối đi chung cho các hộ liền kề và buộc bà A phải hoàn trả lại diện tích đất đã lấn chiếm thì bước đầu tiên làm đơn khiếu nại gửi Uỷ ban nhân dân để hòa giải, trường hợp hòa giải không thành thì bạn có quyền làm đơn khởi kiện trực tiếp ra Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có bất động sản xảy ra tranh chấp để giải quyết (căn cứ vào xác nhận hộ dân về diện tích lối đi chung và diện tích mua bán, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của bà A..)

Mẫu đơn bạn có thể tham khảo tại đây: https://luatminhgia.com.vn/mau-don-khieu-nai.aspx

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Giải quyết tranh chấp liên quan tới lối đi chung giữa các hộ dân?. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến - Số điện thoại liên hệ 1900.6169 để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng!

CV P.Gái - công ty Luật Minh Gia.