Đòi lại đất đã giao cho người khác sử dụng từ trước năm 1993

Năm 1952 gia đình tôi mua thửa đất số 424 tờ bản đồ số 01 diện tích 700m2 đất nông nghiệp (có giấy tờ gốc lưu giữ- chứng thực chế độ VNCH).Gia đình canh tác sản xuất đến năm 1979 thì HTX ô tô ngang nhiên san bằng xây dựng bến xe, gia đình không sao ngăn cản (lúc đó họ nói miệng mượn).HTX hoạt động đến năm 1999 đề nghị UBND tỉnh ban hành Quyết định cho thuê đất, nhưng UBND tỉnh không ban hành Quyết định thu hồi đất đối với gia đình tôi; lúc đó tôi khiếu nại nhưng chính quyền bỏ ngỏ;Đến tháng 02/2016 HTX ô tô hết thời hạn thuê và đã trả lại đất, thì UBND huyện chỉ đạo lập Phương án phân lô thửa đất bán đấu giá thu tiền;Trong suốt thời gian HTX ô tô chiếm dụng đất của gia đình tôi, chỉ trông mong đến ngày hết thời hạn thuê đất, để đòi lại đất;Tôi đã khiếu nại được UBND huyện ban hành Quyết định giải quyết, căn cứ khoản 5 điều 26 Luật đất đai năm 2013 (đất đã giao cho HTX ô tô, trong khi HTX ô tô đã trả) để bác đơn khiếu nại của tôi? Việc bác đơn khiếu nại có đúng không? Tại sao chính quyền lại đi lấy đất của gia đình tôi phân lô bán thu tiền? Kính mong Luật Minh gia giúp tôi đòi lại đất ? Căn cứ theo điều khoản nào của văn bản nào? Tôi chân thành mang ơn nhiều!

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bác đã tin tưởng gửi yêu cầu tư vấn đến công ty Luật Minh Gia, với vụ việc của bác chúng tôi có quan điểm tư vấn như sau:

Đối tượng tranh chấp ở đây là quyền sử dụng đất và đây là một loại tài sản đặc biệt bởi trước khi có Hiến pháp năm 1992 và Luật đất đai năm 2013 thì có giai đoạn Nhà nước cấm công dân mua, bán, cho thuê, lấn, chiếm đất, phát canh thu tô dưới mọi hình thức. Do đó các giao dịch mua bán, cho thuê, cầm cố đất ở thời điểm này về nguyên tắc đều bị coi là vô hiệu. Trong giai đoạn trước và sau năm 1980, Nhà nước có nhiều văn bản ghi rõ người có đất không sử dụng đất trong 6 tháng liền mà không được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định giao đất đó cho phép thì Nhà nước có thể thu hồi 1 phần hoặc toàn bộ đất. Tại khoản 5, Điều 14 Luật đất đai năm 1987 cũng đã quy định rõ là Nhà nước thu hồi toàn bộ hoặc 1 phần đất đã giao sử dụng trong các trường hợp sau đây: “Người sử dụng đất không sử dụng đất được giao trong 6 tháng liền mà không được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định giao đất đó cho phép.”

Vì vậy, nếu đất có tranh chấp đã được sử dụng trước và trong thời gian Luật đất đai 1987 có hiệu lực và một thời gian dài không có tranh chấp thì phải xem xét kỹ quyền lợi của người lao động trực tiếp quản lý, canh tác, sử dụng đất liên tục trong thời gian dài đã thực hiện đúng chính sách pháp luật đất đai nhằm ổn định sản xuất, đời sống cho nhân dân.

Tư tưởng này vẫn tiếp tục được ghi nhận tại Khoản 5, Điều 26 Luật đất đai 2013: “Nhà nước không thừa nhận việc đòi lại đất đã được giao theo quy định của Nhà nước cho người khác sử dụng trong quá trình thực hiện chính sách đất đai của Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.”

Người chủ cũ trước đây được Nhà nước Việt nam dân chủ cộng hòa giao đất nhưng lại chuyển nhượng cho bác, bác cũng không sử dụng trong thời gian dài, vì thế việc đòi lại đất này sẽ không được Nhà nước thừa nhận. Mặt khác, việc không sử dụng đất này bác không xin phép cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định giao đất nên đất này đã bị Nhà nước thu hồi và cho HTX ô tô thuê đất.

Hơn nữa, mặc dù bác có giấy tờ chuyển nhượng đất hợp pháp quy định tại Điều 100 Luật đất đai 2013 nhưng vì không sử dụng ổn định đất này nên bác cũng không đủ điều kiện được Nhà nước cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Chính vì không sử dụng đất trong thời gian dài, không đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên việc đòi lại mảnh đất này là rất khó.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bác hỏi và quan tâm. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ cần luật sư giải đáp, bác vui lòng gọi đến Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi - Số điện thoại liên hệ: 1900.6169 để được hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng.
CV tư vấn: Hà Diệu Nhung - Luật Minh Gia