Đòi di sản thừa kế từ người chiếm hữu bất hợp pháp

Sau khi chung sống cùng với Mẹ nuôi một thời gian (Điều này đã được ghi vào sổ đăng kí hộ tịch nhà mẹ nuôi của mẹ tôi), mẹ tôi đi làm công nhân và lấy chồng. Gần đây, cách đây khoảng 6 7 năm, mẹ nuôi của mẹ tôi mất, vì bà mất đột ngột nên không để lại di chúc. Nhưng trước khi Bà mất, có một người cháu gọi Mẹ nuôi của mẹ tôi bằng Cô, đã chuyển hết quyền sử dụng đất của Bà sang cho anh ấy. Nhưng tối biết là bà không để lại di chúc và mẹ tôi là con nuôi và cũng là người con duy nhất của bà. Vậy tôi muốn hỏi Luật sư, trong trường hợp này, mẹ tôi có khởi kiện đòi di sản thừa kế được không? Và nếu đòi được thì trình tự, thủ tục tiến hành như thế nào? Mẹ tôi phải chuẩn bị những tài liệu gì? Và trong trường hợp này, nếu di sản là đất nằm ở nhiều địa phương khác nhau thì phải khởi kiện ở tòa án nào ạ? Mong Luật sư tư vấn giúp cho! Xin cảm ơn Luật sư!

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn tới công ty Luật Minh Gia. Trường hợp của bạn chúng tôi xin giải đáp như sau:

Bởi vì quan hệ mẹ nuôi – con nuôi đã được ghi vào sổ hộ tịch, tức là đã được pháp luật công nhận quan hệ này nên mẹ bạn đương nhiên có quyền được hưởng thừa kế từ người mẹ nuôi của mẹ bạn.

Theo Bộ luật Dân sự 2005:

“Điều 676. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”

Theo lời bạn nói, người mẹ nuôi của mẹ bạn chỉ có duy nhất một người con là mẹ bạn vậy nên mẹ bạn là thừa kế duy nhất, người cháu kia không được hưởng thừa kế theo Điều 676 phía trên. Mẹ bạn hoàn toàn có quyền khởi kiện đòi lại phần di sản mà người cháu đã chuyển nhượng bất hợp pháp sang tên của mình.

Về trình tự, thủ tục khởi kiện:

+ Xác định điều kiện khởi kiện và các điều kiện khác như thẩm quyền toà án xét xử,…

+ Thu thập bằng chứng, chứng cứ, tài liệu để chứng minh và bảo vệ quyền và lợi ích của mình.

+ Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện: Hồ sơ khởi kiện có thể bao gồm:

- Các giấy tờ về quan hệ giữa người để lại di sản và người khởi kiện, ví dụ như giấy nhận nuôi con nuôi để xác định diện và hàng thừa kế;

- Giấy chứng tử của người để lại di sản;

- Bản kê khai các di sản;

- Các giấy tờ, tài liệu chứng minh sở hữu của người để lại di sản và nguồn gốc di sản của người để lại di sản;

- Các giấy tờ khác (nếu có).

+ Nộp hồ sơ khởi kiện tại Toà án:

Theo quy định tại Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, tranh chấp về thừa kế tài sản thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án nhân dân cấp Huyện nơi có bất động sản (điểm a Khoản 1 Điều 35, điểm c Khoản 1 Điều 39), nếu bất động sản có ở nhiều địa phương khác nhau thì bạn có thể yêu cầu Toà án nơi có một trong các bất động sản giải quyết (điểm I Khoản 1 Điều 40).

+ Thực hiện các thủ tục cần thiết sau khi Toà án ra thông báo thụ lý vụ án.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Đòi di sản thừa kế từ người chiếm hữu bất hợp pháp. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến - Số điện thoại liên hệ 1900.6169 để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng,

CV. Thu Phương – Công ty Luật Minh Gia.