Bồi thường về đất khi nhà nước thu hồi thực hiện dự án nâng cấp mở rộng đường quốc lộ?

Năm 2000 nhà nước lấp mương thủy lợi, mở rộng mặt đường. Tháng 9 năm 2004 UBND huyện TN cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân mà không hề có quyết định hay bất cứ thứ giấy tờ gì liên quan đến việc thu hồi đất của dân để làm hành lang bảo vệ đường bộ. Trên GCNQSDĐ diện tích đất của 16 hộ ven quốc lộ đều bị thiếu. Chỉ đến khi chúng tôi thắc mắc thì được giải thích "Diện tích bị trừ là do nhà nước lấy để làm hành lang bảo vệ đường quốc lộ, nay nhà nước chưa sử dụng các hộ cứ làm, không được xây dựng công trình kiên cố, khi nào nhà nước sử dụng lúc đó sẽ có đền bù''.

Tháng 3 năm 2016 nhà nước triển khai nâng cấp mở rộng quốc lộ đoạn từ TH đến CT qua khu vực đất thổ cư của 16 hộ dân. Ban giải phóng mặt bằng của huyện TN do ông phó chủ tịch huyện làm trưởng ban, ông trưởng phòng TN-MT của huyện TN làm phó ban đã tổ chức hội nghị tiếp xúc với đại diện 16 hộ có đất ngày 25/3/2016 tuyên bố: Đất của 16 hộ dân do UBND xã TN cắt sai quy định vì không trừ hành lang bảo vệ đường quốc lộ nên nhà nước không có đền bù về đất.

Vậy quý công ty cho chúng tôi hỏi: Tuyên bố của ban giải phóng mặt bằng huyện TN như thế có đúng không? Đất của chúng tôi có được đền bù hay không? Nếu được đền bù thì đền bù từ đâu đến đâu? Trân trọng!

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn tới công ty Luật Minh Gia, với trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Trước hết, việc Ban giải phóng mặt bằng huyện TN chỉ đưa ra tuyên bố"Đất của 16 hộ dân do UBND xã TN cắt sai quy định vì không trừ hành lang bảo vệ đường quốc lộ nên nhà nước không có đền bù về đất"  mà không có văn bản giải trình  là không có căn cứ, không đúng quy định pháp luật. Bởi thời điểm năm 1992 mua đất đã cọc giao mốc giới và thời điểm 2004 khi cấp giấy chứng nhận Uỷ ban nhân dân huyện cũng đã cắt một phần diện tích của các hộ dân để làm hành lang bảo vệ đường quốc lộ. Do đó, để đảm bảo quyền lợi của mình thì 16 hộ dân bị thu hồi đất sẽ làm đơn khiếu nại gửi trực tiếp chủ tịch Uỷ ban nhân cấp huyện để giải quyết.

- Thứ hai, điều kiện bồi thường về đất và tài sản gắn liền trên đất khi nhà nước thu hồi đất. 

Theo quy định tại Điều 75 của Luật đất đai năm 2013. Cụ thể:

Điều 75. Điều kiện được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng

1. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không phải là đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm, có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sau đây gọi chung là Giấy chứng nhận) hoặc có đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này mà chưa được cấp, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 77 của Luật này; người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc đối tượng được sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam mà có Giấy chứng nhận hoặc có đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này mà chưa được cấp.

...

Đồng thời,

Điều 82. Trường hợp Nhà nước thu hồi đất không được bồi thường về đất

Nhà nước thu hồi đất không bồi thường về đất trong các trường hợp sau đây:

1. Các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 76 của Luật này;

2. Đất được Nhà nước giao để quản lý;

3. Đất thu hồi trong các trường hợp quy định tại Điều 64 và các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều 65 của Luật này;

4. Trường hợp không đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 77 của Luật này.

Như vậy, điều kiện được bồi thường về đất là có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với thửa đất bị thu hồi. Do đó, đối chiếu với trường hợp của bạn thì thời điểm năm 1992 16 hộ dân mua đất và được Uỷ ban nhân cấp cắt đất, được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng vào tháng 9/2004. Đồng thời, không thuộc một trong các trường hợp quy định tại Điều 82 Luật này. Nên thời điểm tháng 3/2016 nhà nước thu hồi đất để triển khai nâng cấp mở rộng quốc lộ thì 16 hộ dân có đất bị thu hồi thuộc đối tượng đáp ứng đủ điều kiện được bồi thường, đền bù về đất và nhà, tài sản có trên đất (thu hồi đất tới đâu thì được bồi thường tới đó).

Theo đó, bồi thường về đất và nhà, tài sản gắn liền đất sẽ được thực hiện theo Nghị định số 47/2014/NĐ-CP Về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất.

Điều 6. Bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất ở

Việc bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất ở quy định tại Điều 79 của Luật đất đai được thực hiện theo quy định sau đây:

1. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ở, người Việt Nam định cư ở nước ngoài đang sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất tại Việt Nam khi Nhà nước thu hồi đất ở mà có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của pháp luật về đất đai thì việc bồi thường về đất được thực hiện như sau:

a) Trường hợp thu hồi hết đất ở hoặc phần diện tích đất ở còn lại sau thu hồi không đủ điều kiện để ở theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh mà hộ gia đình, cá nhân không còn đất ở, nhà ở nào khác trong địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất ở thu hồi thì được bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở tái định cư;

b) Trường hợp thu hồi hết đất ở hoặc phần diện tích đất ở còn lại sau thu hồi không đủ điều kiện để ở theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh mà hộ gia đình, cá nhân còn đất ở, nhà ở khác trong địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất ở thu hồi thì được bồi thường bằng tiền. Đối với địa 

Điều 9. Bồi thường thiệt hại về nhà, công trình xây dựng khác gắn liền với đất khi Nhà nước thu hồi đất

Việc bồi thường đối với nhà, công trình xây dựng khác gắn liền với đất khi Nhà nước thu hồi đất quy định tại khoản 2 Điều 89 Luật đất đai được thực hiện theo quy định sau đây:

1. Mức bồi thường nhà, công trình bằng tổng giá trị hiện có của nhà, công trình bị thiệt hại và khoản tiền tính bằng tỷ lệ phần trăm theo giá trị hiện có của nhà, công trình đó.

Giá trị hiện có của nhà, công trình bị thiệt hại được xác định bằng (=) tỷ lệ phần trăm chất lượng còn lại của nhà, công trình đó nhân (x) với giá trị xây dựng mới của nhà, công trình có tiêu chuẩn kỹ thuật tương đương do Bộ quản lý chuyên ngành ban hành.

Khoản tiền tính bằng tỷ lệ phần trăm theo giá trị hiện có của nhà, công trình do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định, nhưng mức bồi thường không quá 100% giá trị xây dựng mới của nhà, công trình có tiêu chuẩn kỹ thuật tương đương với nhà, công trình bị thiệt hại.

2. Giá trị hiện có của nhà, công trình bị thiệt hại được xác định theo công thức sau:

Tgt = G1 - G1/T x T1

Trong đó:

Tgt: Giá trị hiện có của nhà, công trình bị thiệt hại;

G1: Giá trị xây mới nhà, công trình bị thiệt hại có tiêu chuẩn kỹ thuật tương đương do Bộ quản lý chuyên ngành ban hành;

T: Thời gian khấu hao áp dụng đối với nhà, công trình bị thiệt hại;

T1: Thời gian mà nhà, công trình bị thiệt hại đã qua sử dụng.

3. Đối với nhà, công trình xây dựng khác bị phá dỡ một phần mà phần còn lại không còn sử dụng được thì bồi thường cho toàn bộ nhà, công trình; trường hợp nhà, công trình xây dựng khác bị phá dỡ một phần, những vẫn tồn tại và sử dụng được phần còn lại thì bồi thường phần giá trị công trình bị phá dỡ và chi phí để sửa chữa, hoàn thiện phần còn lại theo tiêu chuẩn kỹ thuật tương đương của nhà, công trình trước khi bị phá dỡ.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Bồi thường về đất khi nhà nước thu hồi thực hiện dự án nâng cấp mở rộng đường quốc lộ?. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến - Số điện thoại liên hệ 1900.6169 để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng!

CV P.Gái - công ty Luật Minh Gia.