Bố mất trước khi đất được cấp GCNQSD thì các con có được hưởng thừa kế không?

1) Luật sư tư vấn quy định pháp luật về thừa kế.

Khi bạn có thắc mắc và liên hệ với Luật Minh Gia, Luật sư chúng tôi sẽ hướng dẫn, tư vấn để bạn nắm được các quy định về thừa kế như:

+ Nắm được các quy định về thừa kế theo pháp luật;

+ Nắm được các trình tự, thủ tục hưởng thừa kế;

+ Biết được những tài sản nào không được chia thừa kế;

Để liên hệ với chúng tôi và yêu cầu tư vấn, bạn vui lòng gửi câu hỏi hoặc Gọi: 1900.6169 , bên cạnh đó bạn có thể tham khảo thêm thông qua tình huống chúng tôi tư vấn sau đây: 

2) Quy định pháp luật về thừa kế.

Nội dung tư vấn: Dạ cho hỏi: Cha mẹ sống cùng 4 con trên 1 mảnh đất. Sau đó 3 con lập gia đình tách khẩu ở riêng. Đến năm 1988 cha mất. Đến năm 1995 đất mới được cấp sổ đỏ đầu tiên là sổ hộ gia đình gồm có mẹ và con còn lại sống cùng bà. Cha mẹ không có tên trong trích lục đất, không có hồ sơ đất nào lưu tên đất này của cha mẹ. 3 con không sống cùng mẹ cũng được cấp sổ đỏ hộ gia đình riêng của họ trên đất không phải của cha mẹ . Trước đây cha mẹ có cho 3 người con này đất nhưng họ không nhận nên cha mẹ có cho em ruột mình dựng nhà ở và gọi con của hàng xóm đến cho ở cho vui, đợt cấp sổ năm 1995 con ông hàng xóm cũng được cấp sổ đỏ với diện tích lớn hơn trước đây cha mẹ cho nên người con sống cùng mẹ có khiếu kiện đòi lại nhưng không được vì không giấy tờ nào chứng minh đất của cha mẹ nên cứ tranh chấp mãi cho đến khi con hàng xóm vì muốn chia đất cho con làm nhà nên phải đồng ý trả lại 1 phần nhỏ đất đã chiếm giữ. Vậy khi không có giấy tờ nào lưu là đất của cha mẹ thì 3 người con không sống cùng mẹ muốn chứng minh đất của cha mẹ để chia thừa kế của cha đã mất với sổ đỏ trên kia bằng 1 thư trả lời của ủy ban thành phố nói rằng đất này cha mẹ của 3 người đã sống trước năm 1980 được không, 3 người nói là để giúp cho người con sống cùng mẹ chuyển đổi mục đích đất sang đất ở ít tốn tiền nên mới làm thư xác nhận này, nhưng giờ người con này cũng chưa dùng thư trả lời kia để chuyển mục đích. 3 người còn nói họ có quyền thừa kế đất của cha họ trong đất này là có đúng không. Cha mẹ dù có nhiều đất cho người này người kia nhưng lại không có giấy tờ gì lưu là đất của họ. Giờ các con muốn chia thừa kế  đất đã được cấp sổ cho mẹ và con sống cùng mẹ được không luật sư.Cảm ơn luật sư!

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, vấn đề của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Căn cứ vào thông tin bạn cung cấp, do bạn không đề cập về nguồn gốc của thửa đất là do bố mẹ khai hoang, nhận chuyển nhượng hay nhận tặng cho riêng, thừa kế riêng nên chúng tôi không thể tư vấn cụ thể được cho bạn về việc những người con có được hưởng phần thừa kế tài sản của người bố hay không. Do đó, để xem xét bố bạn có một phần quyền sử dụng đối với diện tích đất trên hay không, phải có căn cứ chứng minh được đất này hình thành trong thời kỳ hôn nhân của bố mẹ bạn, hoặc căn cứ vào hồ sơ địa chính có ghi nhận đây là tài sản chung của bố mẹ bạn hay không. Để giải quyết vấn đề này chúng tôi sẽ chia làm 2 trường hợp:

- Trường hợp 1: Nếu căn cứ vào hồ sơ địa chính, giấy tờ về đất đai,...có ghi nhận thời điểm sử dụng đất mà thời điểm đó là trong thời lỳ hôn nhân của bố mẹ bạn, nay được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xác nhận thì trường hợp này, sổ đỏ cấp cho hộ gia đình vào năm 1995 đó chỉ xác định có mẹ bạn và người con sống chung đó là không đúng so với quy định của pháp luật. Như vậy, một trong số những người con có quyền yêu cầu phân chia di sản thừa kế đối với phần đất của bố.

Thời hiệu thừa kế theo quy định tại Điều 623 Bộ luật Dân sự 2015 xác định như sau:

“1. Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn này thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó. Trường hợp không có người thừa kế đang quản lý di sản thì di sản được giải quyết như sau:

a) Di sản thuộc quyền sở hữu của người đang chiếm hữu theo quy định tại Điều 236 của Bộ luật này;

b) Di sản thuộc về Nhà nước, nếu không có người chiếm hữu quy định tại điểm a khoản này.

...”.

Theo đó, thời hạn để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế (thời điểm người có tài sản chết). Hết thời hạn này, di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó.

Tuy nhiên, căn cứ vào phần 1 Công văn 01/GĐ-TANDTC 2018  giải đáp vấn đề nghiệp vụ Tòa án quy định như sau: “Đối với trường hợp thừa kế mở trước ngày 10-9-1990 thì thời hiệu khởi kiện chia di sản thừa kế là bất động sản được thực hiện theo quy định tại Điều 36 của Pháp lệnh Thừa kế năm 1990 và hướng dẫn tại Nghị quyết số 02/HĐTP ngày 19-10-1990 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng một số quy định của Pháp lệnh Thừa kế, cụ thể là: thời hiệu khởi kiện được tính từ ngày 10-9-1990”. Do vậy trường hợp của bạn, bố bạn mất năm 1988 nên thời hiệu khởi kiện được tính từ ngày 10/9/1990, hiện nay vẫn còn thời hiệu để 3 người con yêu cầu phân chia di sản thừa kế.

- Trường hợp 2: Đất đó không có bất kỳ một giấy tờ nào ghi nhận thời điểm sử dụng đất và không có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất thì không thể có căn cứ để xác định đất này được hình thành trong thời kỳ hôn nhân của bố mẹ bạn, do đó không có căn cứ để chứng minh bố bạn có một phần quyền sử dụng đối với đất này, vì vậy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp vào năm 1995 trên là đúng và 3 người con còn lại không có quyền được hưởng.