LS Trần Khánh Thương

Đời sống riêng tư là gì? Vi phạm quyền riêng tư bị phạt thế nào?

Với sự phát triển của khoa học công nghệ và sự bùng nổ thông tin đại chúng, thời gian gần đây có nhiều cá nhân, tổ chức hay gặp phải tình trạng bị quay chụp hình khi chưa có sự cho phép, hack nick facebook, bị đọc trộm tin nhắn,... gây ảnh hưởng xấu tới đời sống riêng tư của mình. Những hành vi này đôi khi tưởng chừng nhỏ nhặt, thường gặp hằng ngày nhưng thực chất đã xâm phạm đến quyền riêng tư được pháp luật bảo vệ của mỗi cá nhân, tổ chức trong xã hội. Để bảo đảm quyền lợi hợp pháp của mình cũng như tránh gặp phải những rủi ro pháp lý không đáng có, chúng ta cần phải trang bị những kiến thức pháp luật cơ bản về dạng hành vi này.

1. Đời sống riêng tư và quyền riêng tư

Đời sống riêng tư của cá nhân là tập hợp các yếu tố tạo thành nét riêng đặc thù, độc lập, không thể trộn lẫn và mang dấu ấn của riêng cá nhân, không thể trộn lẫn với người khác. Đời sống riêng tư của cá nhân có đặc điểm riêng biệt của cá nhân trong quá trình sống, thời gian sống, sự trải nghiệm trong các quan hệ xã hội mà hình thành và mang dấu ấn riêng của cá nhân. Đời sống riêng tư là một quan hệ phản ánh đời sống của một cá nhân có tính độc lập và với tư cách chủ thể trong các quan hệ xã hội ổn định hoặc không ổn định trong không gian và thời gian xác định được.

Quyền riêng tư được hiểu là không ai phải chịu can thiệp một cách tùy tiện vào cuộc sống riêng tư, gia đình, nơi ở hoặc thư tín, cũng như bị xúc phạm danh dự, nhân phẩm của cá nhân. Đây là nội dung được pháp luật quốc tế cũng như pháp luật Việt Nam quy định nhằm bảo vệ một trong những quyền tự nhiên của con người. Cụ thể, tại Điều 21 Hiến pháp 2013 quy định, mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình; có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình. Thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình được pháp luật bảo đảm an toàn; bất kỳ cá nhân nào có hành vi xâm phạm, tùy theo mức độ sẽ phải chịu những chế tài trừng phạt khác nhau.

2. Xử phạt hành vi xâm phạm quyền riêng tư

Câu hỏi tình huống: Em có 2 vấn đề muốn hỏi về luật như sau:

- Thứ 1: Thầy phó hiệu trưởng trường em thường xuyên hack tài khoản Facebook để đọc các tin nhắn của học sinh trong trường xem các học sinh có nói xấu thầy cô hay có vụ việc gì trong trường để đưa ra hội đồng kỉ luật như vậy là đúng hay sai?

- Thứ 2: các bạn trong lớp có xích mích với nhau và e, đã quay đoạn nói chuyện giữa các bạn, trong video không có đoạn đánh nhau, ban giám hiệu đã thu giữ điện thoại của em rồi vào Zalo, Facebook, tin nhắn, album ảnh của em, e quay đoạn video đó nhưng không hề gửi cho ai nhưng nhà trường nói sẽ đưa em sang ben Công An Huyện để xử lí.. Vậy có đúng không? Và em phải làm như thế nào? Em mong nhận được phản hồi sớm từ công ty vì hiện tai em đang bị nhà trường ép buộc quá đáng! Em xin cảm ơn!

Trả lời: Chào bạn! Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia. Đối với yêu cầu hỗ trợ của bạn chúng tôi giải đáp như sau:

Thứ nhất, về hành vi tự ý hack tài khoản và nick của người khác để đọc tin nhắn:

Luật An ninh mạng 2018 quy định nghiêm cấm hành vi xâm phạm bí mật cá nhân và đời sống riêng tư trên không gian mạng, bao gồm: chiếm đoạt, mua bán, thu giữ, cố ý làm lộ thông tin bí mật cá nhân và đời sống riêng tư gây ảnh hưởng đến danh dự, uy tín, nhân phẩm, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân; cố ý xóa, làm hư hỏng, thất lạc, thay đổi thông tin thuộc bí mật cá nhân và đời sống riêng tư được truyền đưa, lưu trữ trên không gian mạng; cố ý thay đổi, hủy bỏ hoặc làm vô hiệu hóa biện pháp kỹ thuật được xây dựng, áp dụng để bảo vệ thông tin thuộc bí mật cá nhân và đời sống riêng tư; hành vi khác cố ý xâm phạm bí mật cá nhân và đời sống riêng tư; đưa lên không gian mạng những thông tin thuộc bí mật cá nhân và đời sống riêng tư trái quy định của pháp luật…

Hack nick là hành vi truy cập trái phép vào nick của người khác, vi phạm quy định về cung cấp, sử dụng trái phép thông tin trên mạng. Hiện nay hành vi này sẽ bị xử phạt theo quy định tại Điều 80 Nghị định 15/2020/NĐ-CP về xử phạt hành chính trong lĩnh vực bưu chính viễn thông tần số vô tuyến điện. Cụ thể:

Điều 80. Vi phạm quy định về cung cấp, sử dụng trái phép thông tin trên mạng

1. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối hành vi bẻ khóa, trộm cắp, sử dụng mật khẩu, khóa mật mã và thông tin của tổ chức, cá nhân khác trên môi trường mạng.

2. Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:

a) Truy cập trái phép vào mạng hoặc thiết bị số của người khác để chiếm quyền điều khiển thiết bị số hoặc thay đổi, xóa bỏ thông tin lưu trữ trên thiết bị số hoặc thay đổi tham số cài đặt thiết bị số hoặc thu thập thông tin của người khác;

b) Xâm nhập, sửa đổi, xóa bỏ nội dung thông tin của tổ chức, cá nhân khác trên môi trường mạng;

c) Cản trở hoạt động cung cấp dịch vụ của hệ thống thông tin;

d) Ngăn chặn việc truy nhập đến thông tin của tổ chức, cá nhân khác trên môi trường mạng, trừ trường hợp pháp luật cho phép;

đ) Làm mất an toàn, bí mật thông tin của tổ chức, cá nhân khác được trao đổi, truyền đưa, lưu trữ trên môi trường mạng.

Như vậy, thông thường, nếu chỉ hack Facebook người khác chỉ bị phạt hành chính 10 triệu đồng. Nhưng nếu với mục đích xâm nhập thu thập thông tin, thay đổi, xóa bỏ thông tin… sẽ bị phạt đến 50 triệu đồng. Trong trường hợp của bạn, những chủ tài khoản bị hack có thể yêu cầu Tòa án hoặc cơ quan công an giúp đỡ để giải quyết.

Thứ hai, về hành vi tự ý quay lén hình ảnh của người khác:

Hành vi này xâm phạm đến quyền hình ảnh của cá nhân. Theo quy định tại Điều 102 Nghị định 15/2020/NĐ-CP, hành vi này sẽ bị xử phạt như sau:

Điều 102. Vi phạm quy định về lưu trữ, cho thuê, truyền đưa, cung cấp, truy nhập, thu thập, xử lý, trao đổi và sử dụng thông tin

3. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:

e) Thu thập, xử lý và sử dụng thông tin của tổ chức, cá nhân khác mà không được sự đồng ý hoặc sai mục đích theo quy định của pháp luật

Ngoài ra, nếu hành vi quay lén gây ra thiệt hại, có thể là gây ảnh hưởng đến danh dự, nhân phẩm của người bị quay lén thì người quay lén còn phải bồi thường những tổn thất thực tế cho nạn nhân.

Liên hệ để được hỗ trợ nhanh nhất

Liên hệ tư vấn
Chat zalo