Tư vấn về trường hợp hợp đồng CNQSDD vô hiệu do bị lừa dối

1. Luật sư tư vấn Luật Dân sự

Giao dịch dân sự có hiệu lực khi có đủ các điều kiện sau: chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập; chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện; mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội. Giao dịch dân sự không có một trong các điều kiện đó thì vô hiệu. Để tìm hiểu về vấn đề này, anh/chị có thể tham khảo Bộ luật Dân sự 2015 và các văn bản pháp luật liên quan hoặc liên hệ với Luật Minh Gia chúng tôi để được tư vấn cụ thể. Ngoài ra anh/chị có thể tham khảo tình huống chúng tôi tư vấn sau đây để vận dụng linh hoạt vào trường hợp của mình.

2. Tư vấn giao dịch dân sự vô hiệu do bị lừa dối

Câu hỏi tư vấn: Chào luật sư. Tôi tên Tuấn Anh, năm nay 27 tuổi. Hiện tại mẹ tôi có sở hữu 1 căn nhà tại quận 9. Căn nhà này do dì tôi cho mẹ tôi trước mặt mọi người trong gia đình. Nhưng đổi lại mẹ tôi phải đổi 1 căn nhà khác do mẹ tôi đang đứng tên cũng ở quận 9. Dì tôi là việt kiều nên ko thể đứng tên. Dì nhờ cậu tôi đứng tên hộ. Và căn nhà dì tôi định đổi cho mẹ tôi cũng do cậu tôi đứng tên. Trong quá trình ra công chứng đóng dấu sang tên (thủ tục lăn tay gì đó tôi không rành) chỉ có mẹ tôi và vợ chồng cậu tôi (lúc đó ko có mặt tôi) khi làm xong, mẹ tôi tin tưởng giao cả cho cậu tôi mà đi về tay không. Sau đó vài tháng mẹ tôi có sang hỏi giấy tờ nhà sang tên xong chưa cậu tôi bảo chưa xong. Mẹ tôi nhờ người hỏi trên quận thử thì bảo xong hết rồi và đã có người lên lấy. Nhưng chỉ là căn nhà mà me tôi sang cho cậu tôi. Còn căn nhà kia thì chưa xong. mẹ tôi liên hệ cậu tôi để lấy giấy tở hoá đơn để tự đi làm, thì nhận đc 1 câu nói là ko đưa. Xin hỏi luật sư mẹ tôi nên làm gì. nếu muốn thưa kiện có đc hay không? và phải thưa kiện như thế nào. Mong luật sư hướng dẫn cụ thể. Xin chân thành cám ơn ...

Nội dung tư vấn: Chào anh/chị, cảm ơn anh/chị đã tin tưởng gửi câu hỏi đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của anh/chị chúng tôi tư vấn như sau:

Căn cứ thông tin anh/chị cung cấp, mẹ anh/chị và dì anh/chị có thỏa thuận đối với việc chuyển quyền sở hữu căn nhà. Khi thực hiện thủ tục này, mẹ anh/chị và cậu anh/chị phải xác lập hợp đồng bằng văn bản và phải được công chứng tại tổ chức hành nghề công chứng hoặc chứng thực tại UBND cấp xã. Đối chiếu với thông tin anh/chị đưa ra thì mẹ anh/chị và cậu anh/chị đã thực hiện thủ tục này. Trong quá trình ra công chứng đóng dấu sang tên, mẹ anh/chị đã thực hiện thủ tục lăn tay, đó là việc điểm chỉ thay thế việc ký trong văn bản công chứng trong trường hợp người yêu cầu công chứng, người làm chứng không ký được do khuyết tật hoặc không biết ký.

Tuy nhiên, anh/chị không đề cập văn bản mà mẹ anh/chị được lăn tay đó là văn bản gì, nếu đó là hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất (căn nhà của mẹ chuyển nhượng sang cho cậu) của mẹ anh/chị ký với cậu thì việc chỉ có căn nhà mẹ anh/chị sang cho cậu đã hoàn thành xong thủ tục là hợp lý.

Còn đối với căn nhà còn lại mà dì của anh/chị muốn tặng cho mẹ (nhưng vẫn đứng tên cậu), và một căn nữa cũng đứng tên cậu, nhưng theo ý muốn của dì muốn chuyển nhượng sang cho mẹ anh/chị, thì anh/chị cần hỏi lại dì, trước khi giao hai ngôi nhà đó cho cậu đứng tên thì dì có làm giấy tờ gì hay không (ví dụ như hợp đồng tặng cho có điều kiện…), bởi vì dù dì anh/chị là Việt kiều, nhưng vẫn có trường hợp Việt kiều được quyền sở hữu nhà tại Việt Nam (như: người đó vẫn còn quốc tịch Việt Nam, người có công với đất nước..v.v…), có thể trước đó dì anh/chị có sở hữu nhưng sau đó chuyển nhượng lại cho cậu. Vì thế, trước hết anh/chị cần tìm hiểu rõ về vấn đề này để chúng tôi tư vấn cụ thể hơn trường hợp của anh/chị.

Trong trường hợp, nếu như không thể có được những bằng chứng để buộc cậu anh/chị phải chuyển nhượng lại ngôi nhà cho mẹ anh/chị thì anh/chị có thể khởi kiện ra tòa, yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu do bị lừa dối, để mẹ anh/chị có thể lấy lại được quyền sở hữu ngôi nhà trước đó đã chuyển cho cậu.

Bởi lẽ, trong trường hợp này, cậu anh/chị đã có hành vi cố ý làm cho mẹ anh/chị hiểu sai lệch về nội dung của hợp đồng rồi ký vào hợp đồng đó. Theo quy định tại Điều 127 của Bộ luật dân sự 2015 thì giao dịch dân sự kí kết do bị lừa dối, đe dọa là giao dịch dân sự vô hiệu.

“Điều 127. Giao dịch dân sự vô hiệu do bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép

Khi một bên tham gia giao dịch dân sự do bị lừa dối hoặc bị đe dọa, cưỡng ép thì có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự đó là vô hiệu.

Lừa dối trong giao dịch dân sự là hành vi cố ý của một bên hoặc của người thứ ba nhằm làm cho bên kia hiểu sai lệch về chủ thể, tính chất của đối tượng hoặc nội dung của giao dịch dân sự nên đã xác lập giao dịch đó.

Đe dọa, cưỡng ép trong giao dịch dân sự là hành vi cố ý của một bên hoặc người thứ ba làm cho bên kia buộc phải thực hiện giao dịch dân sự nhằm tránh thiệt hại về tính mạng, sức khỏe, danh dự, uy tín, nhân phẩm, tài sản của mình hoặc của người thân thích của mình.”

Hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu được quy định tại Điều 131 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:

“Điều 131. Hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu

1. Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm giao dịch được xác lập.

2. Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận.

Trường hợp không thể hoàn trả được bằng hiện vật thì trị giá thành tiền để hoàn trả.

3. Bên ngay tình trong việc thu hoa lợi, lợi tức không phải hoàn trả lại hoa lợi, lợi tức đó.

4. Bên có lỗi gây thiệt hại thì phải bồi thường.

5. Việc giải quyết hậu quả của giao dịch dân sự vô hiệu liên quan đến quyền nhân thân do Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định.”

Anh/chị cần lưu ý, thời hiệu yêu cầu Tòa án tuyên bố hợp đồng này vô hiệu là hai năm, kể từ ngày hợp đồng được xác lập.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề anh/chị yêu cầu tư vấn. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác anh/chị vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.