Tư vấn về trường hợp chia di sản thừa kế khi không có di chúc

1. Sổ hộ khẩu hiện tại đang ghi tên tôi và anh thứ 3.

2. Mảnh đất được bố mẹ tôi mua lại sau khi kết hôn. Sau đó đã ly thân (sau đó ly hôn) nhưng không chia lại tài sản sau ly hôn và đứng tên bố tôi trước khi mất. Trước khi mất bố tôi sống cùng tôi và anh thứ ba khi đó anh thứ ba chưa lập gia đình.

3. Bố tôi không để lại di chúc nhưng trước đó hai bên gia đình (bên ngoại đại diện cho tôi và bên nội là ba anh trai) có viết một đơn chia tài sản mà đã ghi là chia cho tôi và anh thứ ba mỗi người một nửa chỗ đất đó.

Nay tôi muốn hỏi:

1. Nếu đúng luật thừa kế thì mảnh đất này thực sự sẽ thừa kế cho những ai? Các anh trai tôi có quyền đòi chia mảnh đất này hay không?

2. Nếu xét trên giấy tờ đã chia tài sản ở trên thì giấy tờ đó có hiệu lực hay không? Sổ hộ khẩu đó có hiệu lực hay không?

3. Nếu xảy ra tranh chấp không thể hòa giải thì tôi cần chuẩn bị những giấy tờ và chứng cứ gì?

Trả lời.

Chào bạn, cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến công ty Luật minh Gia. Trường hợp này chúng tôi tư vấn cho bạn như sau.

Theo thông tin bạn cung cấp thì mảnh đất đó là do bố mẹ bạn mua sau khi kết hôn. Bây giờ đã ly hôn, không chia tài sản và sau đó mảnh đất mang tên bố bạn. Nên nếu bố mẹ bạn khi ly hôn có thỏa thuận bằng văn bản về việc chia tài sản được Tòa án công nhận về việc bố bạn lấy mảnh đất và mẹ bạn lấy tiền hoặc là mẹ bạn từ chối nhận tài sản khi ly hôn thì mảnh đất đó sẽ lài tài sản riêng của bố bạn. Còn trong trường hợp không có thỏa thuận và không được Tòa án công nhận thì mảnh đất đó vẫn là tài sản chung của bố mẹ bạn dù sau khi ly hôn đã đứng tên bố bạn. Như vậy, mảnh đất đó sẽ chia cho bố bạn và mẹ bạn mỗi người một nửa.

Đối với tài sản riêng của bố bạn thì khi bố bạn chết tài sản đó sẽ là di sản thừa kế và những người thừa kế còn sống đều có quyền yêu cầu chia di sản. Nên chúng tôi giải đáp các yêu cầu của bạn đối với phần di sản thừa kế do bố bạn để lại như sau:

Thứ nhất,về những người được thừa kế di sản do bố bạn để lại

Tại Điều 651 Bộ luật dân sự 2015 quy định về người thừa kế theo pháp luật như sau:

“Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”.

Theo thông tin bạn cung cấp thì bố bạn có 4 người con và bố mẹ bạn đã ly hôn. Do đó, hàng thừa kế thứ nhất được hưởng di sản thừa kế do bố bạn để lại bao gồm: Bạn và 3 anh trai của bạn.

Vì vậy, các anh trai của bạn có quyền đòi chia mảnh đất đó.

Thứ hai, trên giấy tờ đã chia tài sản ở trên thì giấy tờ đó có hiệu lực không và Sổ hộ khẩu đó có hiệu lực hay không

Theo thông tin bạn cung cấp thì bố bạn có viết một đơn chia tài sản mà đã ghi là chia cho bạn và anh thứ ba mỗi người một nửa chỗ đất đó, nhưng theo thông tin bạn nói thì đây không phải là di chúc. Vì nếu là di chúc thì chỉ cần người để lại di sản còn minh mẫn vào thời điểm lập di chúc, thể hiện mong muốn của mình sau khi chết một cách tự nguyện mà không bị ép buộc, lừa dối thì di chúc có giá trị và làm căn cứ chia di sản sau khi người đó chết. Còn nếu đây là giấy tặng cho quyền sử dụng đất thì phải được công chứng tại văn phòng công chứng hoặc chứng thực tại UBND mới có giá trị pháp lý.

Còn sổ hộ khẩu của gia đình bạn vẫn có hiệu lực nhưng đó không phải là căn cứ đểchia di sản thừa kế cho bạn và anh ba.

Thứ ba, nếu xảy ra tranh chấp thì bạn cần cung cấp chứng cứ và giấy tờ sau:

+ Các giấy tờ về quan hệ giữa bạn và người để lại di sản: Giấy khai sinh, sổ hộ khẩu.

+ Chứng minh thư nhân dân.

+ Giấy chứng tử của bố bạn.

+ Bản kê khai các di sản.

+ Các giấy tờ, tài liệu chứng minh sở hữu của người để lại di sản và nguồn gốc di sản của người để lại di sản. Trường hợp của bạn, bạn cần cung cấp hợp đồng mua bán ảnh đất đó; văn bản thỏa thuận chia tài sản sau khi ly hôn của bố mẹ bạn có sự công nhận của Tòa án (nếu có); giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Tư vấn về trường hợp chia di sản thừa kế khi không có di chúc. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến - Số điện thoại liên hệ 1900.6169 để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng
Cv. Tú Hiền – Công ty Luật Minh Gia.