Tư vấn về trường hợp cháu muốn nhận di sản thừa kế của ông bà.

Thưa Luật Sư, tôi có thắc mắc như sau cần xin giải đáp: Ông bà nội tôi có 2 người con (ba tôi và cô tôi), hiện nay ông bà nội tôi đã mất (ông mất năm 1999, bà mất năm 2012) và không để lại di chúc. Ba tôi đang sống trên mảnh đất do ông bà tôi đứng tên. Cả ba và cô tôi hiện nay không ai tiến hành thủ tục mở thừa kế, cũng như khai nhận hưởng di sản thừa kế. Vậy nếu ba tôi mất trước cô tôi trong thời hạn 10 năm kể từ ngày bà nội tôi mất, và sau đó cô tôi làm thủ tục hưởng di sản thừa kế thì cô tôi có được xem là người duy nhất hưởng thừa kế của ông bà nội tôi không? Nếu ba và cô tôi không là thủ tục nhận di sản thừa kế, mà ba tôi mất đi thì mẹ tôi và anh chị em tôi có được quyền làm thủ tục hưởng di sản thừa kế để nhận phần thừa kế của ba tôi từ ông bà nội không? Nếu được thì cần làm những thủ tục nào? Cô tôi đã được ông bà nội chia cho một mảnh đất trước đó (đã chuyển sang tên của cô tôi). Khi làm giấy tờ nhà, ba tôi là người đã kí tên làm chứng về phần đất này cho cô tôi (phần đất này được làm giấy tờ nhà khi bà nội tôi còn sống). Vậy có thể xem đây là cơ sở để khiếu kiện tước bỏ quyền hưởng di sản thừa kế của cô tôi trên mảnh đất của ba mẹ tôi đang sinh sống hay không? Ai có quyền đứng ra khiếu kiện? Xin chân thành cảm ơn Luật Gia Minh và mong sớm được hồi đáp.

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi yêu cầu tư vấn đến  Công ty Luật Minh Gia, chúng tôi tư vấn về vấn đề của bạn như sau:

Thứ nhất, về quyền hưởng di sản thừa kế

Tại Điều 613 và 614 Bộ luật dân sự 2015 (BLDS) quy định:

“Điều 613. Người thừa kế

Người thừa kế là cá nhân phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. Trường hợp người thừa kế theo di chúc không là cá nhân thì phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Điều 614. Thời điểm phát sinh quyền và nghĩa vụ của người thừa kế

Kể từ thời điểm mở thừa kế, những người thừa kế có các quyền, nghĩa vụ tài sản do người chết để lại.”

Theo quy định trên thì tại thời điểm ông bà bạn chết bố bạn vẫn còn sống do vậy, bố bạn có quyền hưởng thừa kế từ khi ông bà bạn chết.

Sau đó bố bạn chết thì chính phần tài sản mà bố bạn được thừa kế của ông bà sẽ được coi là di sản thừa kế của bố bạn và đem chia thừa kế (theo di chúc hoặc theo pháp luật). Chia thừa kế theo pháp luật áp dụng quy định tại Điều 651 BLDS như sau:

“Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

…

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

…”

Theo đó, khi bố bạn chết thì phần tài sản mà bố bạn được hưởng thừa kế từ ông bà sẽ được chia đều cho mẹ bạn (nếu có đăng ký kết hôn hợp pháp) và các con đẻ của bố bạn (anh chị em của bạn).

Thứ hai, các trường hợp người thừa kế không được hưởng thừa kế

Tại Điều 621 BLDS 2015 quy định:

“Điều 621. Người không được quyền hưởng di sản

1. Những người sau đây không được quyền hưởng di sản:

a) Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;

b) Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;

c) Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;

d) Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.”

Như vậy, chỉ khi cô bạn thuộc một trong các trường hợp trên mới không được hưởng thừa kế của ông bà bạn. Việc cô của bạn đã được ông bà bạn cho đất trước khi ông bà chết thì không ảnh hưởng đến việc cô bạn hưởng thừa kế của ông bà.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn hỏi và quan tâm. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ cần luật sư giải đáp, bạn vui lòng gọi đến Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi - Số điện thoại liên hệ: 1900.6169 để được hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng !

CV tư vấn: Nông Diệp - Luật Minh Gia