Tư vấn về thừa kế và việc định đoạt tài sản chung

Còn phần của mẹ tôi, mẹ tôi cũng đã lập di chúc riêng để tặng lại cho người con út đó. Sau này anh trai tôi có xin 3m theo chiều dài ô đất làm ngõ đi để lập thổ khác phía sau mảnh đất đó. Khi họp gia đình chị gái cả tôi không ở nhà nên gia đình thỏa thuận miệng với nhau là để chồng chị ấy kí thay, nhưng sau này có 1 người trong gia đình nói cuộc họp đó không đầy đủ các thành viên và 2 biên bản còn thiếu chữ kí của chị ấy và người kí thay cũng không có nên cho rằng cuộc họp đó không được chấp nhận và tuyên hủy không cho anh cả 3m đất đó nữa. Xin luật sư tư vấn xem văn bản đó có hiệu lực không? Xin cám ơn luật sư!

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Thứ nhất, tính hợp pháp của di chúc

Bạn không cung cấp thông tin về việc bố bạn viết di chúc vào thời điểm nào nên chúng tôi không xác định cụ thể cho bạn được. Bạn cần xem xét quy định về di chúc hợp pháp tại thời điểm bố bạn mất để xác định tính pháp lý của di chúc bố bạn để lại. Giả sử bố bạn mất năm 2017 thì áp dụng quy định tại Khoản 1 Điều 630 Bộ luật dân sựnăm 2015 để giải quyết:

“1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;

b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.”

Có thể di chúc của bố bạn lậpđã có đầy đủ các điều kiện để di chúc có hiệu lực tuy nhiên theo thông tin bạn cung cấp thì di chúc của bố đã bị mất phần chữ ký và ngày tháng năm lập di chúc nên gia đình bạn phải đem bản di chúc đó ra Ủy ban nhân dân xã để yêu cầu xem xét. Việc xem xét tính pháp lý của bản di chúc được căn cứ theo quy định tại Điều 642 Bộ luật dân sự năm 2015 về di chúc bị thất lạc, hư hại:

“1. Kể từ thời điểm mở thừa kế, nếu bản di chúc bị thất lạc hoặc bị hư hại đến mức không thể hiện được đầy đủ ý chí của người lập di chúc và cũng không có bằng chứng nào chứng minh được ý nguyện đích thực của người lập di chúc thì coi như không có di chúc và áp dụng các quy định về thừa kế theo pháp luật.

2. Trường hợp di sản chưa chia mà tìm thấy di chúc thì di sản được chia theo di chúc.

3. Trong thời hiệu yêu cầu chia di sản, trường hợp di sản đã chia mà tìm thấy di chúc thì phải chia lại theo di chúc nếu người thừa kế theo di chúc yêu cầu.”

Nếu di chúc hợp pháp thì việc chia di sản của bố bạn được thực hiện theo di chúc. Nếu di chúc vô hiệu thi phần di sản của bố bạn được chia theo quy định của pháp luật cho tất cả những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất (Điều 651 Bộ luật dân sự năm 2015).

Thứ hai, việc thỏa thuận phân chia di sản thừa kế

Điều 656 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về việc họp mặt những người thừa kế:

“1. Sau khi có thông báo về việc mở thừa kế hoặc di chúc được công bố, những người thừa kế có thể họp mặt để thỏa thuận những việc sau đây:

a) Cử người quản lý di sản, người phân chia di sản, xác định quyền, nghĩa vụ của những người này, nếu người để lại di sản không chỉ định trong di chúc;

b) Cách thức phân chia di sản.

2. Mọi thỏa thuận của những người thừa kế phải được lập thành văn bản.”

Nếu văn bản thỏa thuận phân chia di sản mà không có sự thể hiện ý chí của một trong những người thuộc hàng thừa kế thứ nhấtvà không thực hiện thủ tục công chứng, chứng thực (Điều 57 Luật công chứng năm 2014) thì không có giá trị pháp lý. Theo thông tin mà bạn cung cấp thì khi những người thừa kế thỏa thuận lập văn bản thì chị gái cả bạn không có mặt và chưa có sự ủy quyền cho chồng ký thay thì văn bản này không có giá trị pháp lý. Như vậy Gia đình bạn có thể thỏa thuận lại với sự có mặt của tất cả những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất và thực hiện thủ tục công chứng hay chứng thực văn bản thỏa thuận.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Tư vấn về thừa kế và việc định đoạt tài sản chung. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng!
Luật gia: Vũ Đức Thịnh - Công ty Luật Minh Gia.