Tư vấn về phân chia tài sản khi không đăng ký kết hôn

Sau vài năm bố tôi và dì 2 mua thêm 1 miếng đất nữa nhg dì 2 làm tên sổ chỉ 1 mình dì đứng tên trong khi miếng đất đó cũng do bố tôi bỏ công sức ra để và tiền tích góp để mua (dì 2 nói miếng đất này là do bố mẹ, anh em bên dì cho mua nhg thực tế chỉ cho 1 phần thôi), rồi sau đó bố tôi và dì 2 tiếp tục mua thêm 1 miếng đất nữa, miếng này cả 2 người cùng đứng tên trong sổ.2 người ở chung với nhau nhg không có giấy kết hôn, giờ đây 2 ông bà muốn tách riêng không ở với nhau nữa thì phần tài sản đó mình phải chia thế nào? dì 2 viết đơn lên tòa án thưa kiện chúng tôi về tranh chấp đất nhg chúng tôi chỉ muốn dành phần lại cho ba tôi vì chị 2 tôi đã lấy chồng và có con còn tôi thì chưa kết hôn. Mong nhận được hỗ trợ giải đáp của Luật Sư.Cảm ơn!

Trả lời: 

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi yêu cầu tư vấn đến Luật Minh Gia. Trường hợp của bạn, chúng tôi tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp, bố mẹ bạn có một tài sản chung là một mảnh đất. Khi mẹ bạn mất, về nguyên tắc, tài sản này được chia đôi. Phần tài sản của mẹ bạn được xác định là di sản thừa kế và được phân chia theo quy định của pháp luật (vì không có di chúc).

Căn cứ theo quy định tại Bộ luật Dân sự 2015, cụ thể :

Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Theo đó, người thừa kế của mẹ bạn được xác định là bố bạn, chị bạn, bạn và ông bà ngoại (nếu còn sống). Việc định đoạt tài sản này nhất thiết phải có sự đồng ý của các đồng thừa kế. Nếu không được sự đồng ý của chị em bạn mà bố vẫn thực hiện việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất thì giao dịch đó trái pháp luật và bạn có thể khởi kiện yêu cầu tuyên bố giao dịch đó vô hiệu.

Bố bạn sống với người vợ hai nhưng không có đăng ký kết hôn nên không được pháp luật thừa nhận là vợ chồng. Luật Hôn nhân và gia đình 2014 có quy định về hậu quả của việc nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn như sau:

Điều 14. Giải quyết hậu quả của việc nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn

1. Nam, nữ có đủ điều kiện kết hôn theo quy định của Luật này chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn thì không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng. Quyền, nghĩa vụ đối với con, tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng giữa các bên được giải quyết theo quy định tại Điều 15 và Điều 16 của Luật này.

…

Điều 16. Giải quyết quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng của nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn

1. Quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng của nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn được giải quyết theo thỏa thuận giữa các bên; trong trường hợp không có thỏa thuận thì giải quyết theo quy định của Bộ luật dân sự và các quy định khác của pháp luật có liên quan.

2. Việc giải quyết quan hệ tài sản phải bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của phụ nữ và con; công việc nội trợ và công việc khác có liên quan để duy trì đời sống chung được coi như lao động có thu nhập.

Trong quá trình sống chung, bố bạn và dì hai có mua 3 mảnh đất. Trong đó một mảnh đất đứng tên riêng dì 2, mặc dù bố bạn có đóng góp để mua nhưng đây vẫn xác định là tài sản riêng nếu muốn đòi quyền lợi với mảnh đất này thì bố bạn phải đưa ra các căn cứ chứng minh phần đóng góp của mình vào việc mua đất. Hai mảnh đất còn lại đứng tên bố và dì hai nên được xác định là tài sản đồng sở hữu. Nếu không thoả thuận phân chia tài sản được được thì gia đình có thể khởi kiện yêu cầu Toà án phân chia tài sản chung theo quy định của Luật dân sự.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Tư vấn về phân chia tài sản khi không đăng ký kết hôn. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến - Số điện thoại liên hệ 1900.6169 để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng
Luật gia: Khánh Thương - Công ty Luật Minh Gia