Tư vấn về đòi nợ khi người vay đã đi khỏi nơi cư trú.

Tuy nhiên đến nay đòi rất nhiều lần họ mới trả 50 triệu đồng. Qua tìm hiểu thông tin gia đình em còn được biết, họ còn nợ tiền của nhiều người khác và tài sản 8ha đất gần nhà em đã bị cầm cố, chuẩn bị sang tên cho người khác và họ về nhà cũ ở Buôn Ma Thuột sinh sống. Gọi điện họ khất lần khất lượt mãi, và 3 tháng nay thì họ không liên lạc được nữa. Đi hỏi một số nơi thì họ bảo gia đình em có khởi kiện cũng không làm gì được, không lấy lại được tiền mà nhà kia cùng không bị tù. Vậy em xin hỏi:
 
Thứ nhất, sự việc trên có được quy vào tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản hay không?
 
Thứ hai, nếu khởi kiện họ sẽ bị xử lý như thế nào, gia đình em nên kiện tại Tòa án nhân dân huyện A hay Tòa án nhân dân TP Buôn Ma Thuột. Trong trường hợp mà họ không có tài sản trả nợ thì họ có bị phạt tù không?
 
Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến công ty Luật Minh Gia. Trường hợp của bạn, chúng tôi xin được tư vấn như sau:
 
Thứ nhất,về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. 
 

 Điều 140 bộ luật hình sự sửa đổi 2009 quy định tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản như sau:
 
"1. Người nào có một trong những hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ bốn triệu đồng đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới bốn triệu đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm:
 
a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó;
 
b) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng và đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản...”.

Ngoài ra bạn có thể tham khảo thêm bài viết sau để hiểu hơn về cấu thành tội danh của tội danh này: https://luatminhgia.com.vn/phan-tich-ve-toi-lam-dung-tin-nhiem-chiem-doat-tai-san.aspx
 
Như vậy, đối chiếu với thông tin bạn cung cấp thì hành vi của người hàng xóm đã có dấu hiệu của tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản (không liên lạc được và đi khỏi nơi đang sinh sống nhằm trốn tránh nghĩa vụ trả nợ).Tuy nhiên, để xác định người hàng xóm này có phải chịu trách nhiệm hình sự về tội danh trên không cần xem xét nhiều yếu tố. Do vậy, bạn có thể gửi đơn tố giác tội phạm đến Cơ quan điều tra cấp huyện nơi người đó đã hoặc đang sinh sống để kịp thời điều trả làm rõ vụ việc. 

Thứ hai, về việc khởi kiện yêu cầu thực hiện nghĩa vụ trả nợ. 
 
Theo quy định tại điều 474 Bộ luật dân sự năm 2005 quy định về nghĩa vụ trả nợ của bên vay:
 
“ Điều 474. Nghĩa vụ trả nợ của bên vay
 
1. Bên vay tài sản là tiền thì phải trả đủ tiền khi đến hạn; nếu tài sản là vật thì phải trả vật cùng loại đúng số lượng, chất lượng, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
 
2. Trong trường hợp bên vay không thể trả vật thì có thể trả bằng tiền theo trị giá của vật đã vay tại địa điểm và thời điểm trả nợ, nếu được bên cho vay đồng ý.
 
3. Địa điểm trả nợ là nơi cư trú hoặc nơi đặt trụ sở của bên cho vay, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
 
4. Trong trường hợp vay không có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả nợ hoặc trả không đầy đủ thì bên vay phải trả lãi đối với khoản nợ chậm trả theo lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố tương ứng với thời hạn chậm trả tại thời điểm trả nợ, nếu có thoả thuận.
 
5. Trong trường hợp vay có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả hoặc trả không đầy đủ thì bên vay phải trả lãi trên nợ gốc và lãi nợ quá hạn theo lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố tương ứng với thời hạn vay tại thời điểm trả nợ”.
 
Như vậy, đến thời hạn trả nợ mà bên vay không thực hiện nghĩa vụ trả nợ tức bên vay đã vi phạm nghĩa vụ trả nợ làm ảnh hưởng đến quyền, lợi ích của bên cho vay. Do đó bên cho vay có quyền khởi kiện tại tòa án để buộc bên vay thực hiện nghĩa vụ trả nợ.
 
Thủ tục khởi kiện bạn có thể tham khảo bài viết "tư vấn về khởi kiện đòi lại tài sản cho vay" tại địa chỉ sau: https://luatminhgia.com.vn/tu-van-ve-khoi-kien-doi-tai-san-cho-vay.aspx
  

Hồ sơ khởi kiện được gửi đến Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú. Nơi cư trú của bị đơn được Luật cư trú giải thích là gồm nơi đăng ký hộ khẩu thường trú và tạm trú. Do vậy, trường hợp này bạn cần xác định rõ được vấn đề này. Bạn có thể lựa chọn nộp đơn khởi kiện tại nơi thường trú hoặc nơi tạm trú của bị đơn. 
 

Về vấn đề thi hành án, thì sau khi có bản án của Tòa án có hiệu lực pháp luật, nếu người hàng xóm không tự nguyện thi hành thì trong thời hạn 5 năm bạn có quyền yêu cầu thi hành án. Khi đó, chấp hành viên sẽ có những biện pháp theo quy định để cưỡng chế thi hành án để buộc người đó trả nợ cho gia đình bạn trong phạm vi tài sản mà họ sở hữu. Tuy nhiên nếu thực sự người hàng xóm này không có tài sản để trả nợ thì gia định bạn buộc phải chấp nhận rủi ro cho đến khi người này có tài sản để thi hành án. 

Lưu ý, nếu trong quá trình giải quyết vụ việc trên nếu thấy người hàng xóm có dấu hiệu thực hiện các hành vi tẩu tán tài sản để thoái thác nghĩa vụ trả nợ thì bạn có thể gửi đơn yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời đến TAND cấp huyện nơi có thẩm quyền thụ lý để yêu cầu Tòa án ngăn chặn hành vi tẩu tán tài sản này kịp thời. 

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Tư vấn về đòi nợ khi người vay đã đi khỏi nơi cư trú. . Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến - Số điện thoại liên hệ 1900.6169 để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng