Tư vấn về điều kiện để nghỉ hưu trước tuổi theo tuổi

Thứ nhất, về điều kiện nghỉ hưu do suy giảm khả năng lao động

Theo quy định tại Điều 55 luật bảo hiểm xã hội 2014 có quy định về nghỉ hưu trong trường hợp bị suy giảm khả năng lao động như sau:

1. Người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d, g, h và i khoản 1 Điều 2 của Luật này khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên được hưởng lương hưu với mức thấp hơn so với người đủ điều kiện hưởng lương hưu quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều 54 của Luật này nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Từ ngày 01 tháng 01 năm 2016, nam đủ 51 tuổi, nữ đủ 46 tuổi và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên thì đủ điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động. Sau đó mỗi năm tăng thêm một tuổi cho đến năm 2020 trở đi, nam đủ 55 tuổi và nữ đủ 50 tuổi thì mới đủ điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên;

b) Nam đủ 50 tuổi, nữ đủ 45 tuổi và bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên;

c) Bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên và có đủ 15 năm trở lên làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế ban hành.

Như vậy, tại thời điểm hiện tại, anh 52 tuổi có 34 năm tham gia bảo hiểm xã hội. Anh sẽ được nghỉ hưu trước tuổi khi anh suy giảm từ 61% khả năng lao động trở lên.

Thứ hai, về mức hưởng

Điều 56 Luật bảo hiểm xã hội có quy định như sau:

1. Từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành cho đến trước ngày 01 tháng 01 năm 2018, mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 54 của Luật này được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội quy định tại Điều 62 của Luật này tương ứng với 15 năm đóng bảo hiểm xã hội, sau đó cứ thêm mỗi năm thì tính thêm 2% đối với nam và 3% đối với nữ; mức tối đa bằng 75%.

2. Từ ngày 01 tháng 01 năm 2018, mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 54 của Luật này được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội quy định tại Điều 62 của Luật này và tương ứng với số năm đóng bảo hiểm xã hội như sau:

a) Lao động nam nghỉ hưu vào năm 2018 là 16 năm, năm 2019 là 17 năm, năm 2020 là 18 năm, năm 2021 là 19 năm, từ năm 2022 trở đi là 20 năm;

b) Lao động nữ nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi là 15 năm.

Sau đó cứ thêm mỗi năm, người lao động quy định tại điểm a và điểm b khoản này được tính thêm 2%; mức tối đa bằng 75%.

3. Mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 55 của Luật này được tính như quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, sau đó cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định thì giảm 2%.

Trường hợp tuổi nghỉ hưu có thời gian lẻ đến đủ 06 tháng thì mức giảm là 1%, từ trên 06 tháng thì không giảm tỷ lệ phần trăm do nghỉ hưu trước tuổi.

Cụ thể trường hợp của anh. Trường hợp anh nghỉ hưu trong năm nay:

+ 15 năm đầu: 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.

+ 19 năm tiếp theo: 38% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.

Tổng anh được hưởng 83% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội. Tuy nhiên, mức tối đa luật bảo hiểm quy định là 75% nên anh được nhận mức là 75% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội. Số năm tham gia bảo hiểm xã hội vượt quá mức tối đa anh sẽ nhận được thêm khoản trợ cấp một lần. Mức trợ cấp một lần được tính theo số năm đóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, cứ mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thì được tính bằng 0,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội. Anh có 4 năm tham gia bảo hiểm vượt lên mức 75% nên anh được hưởng thêm trợ cấp một lần bằng 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.

Thứ ba, về mức tiền lương bình quân tháng đóng bảo hiểm xã hội

Theo thông tin anh cung cấp, anh có 9 năm là sĩ quan trong quân đội, sau đó xin chuyển ngành làm tại UBND huyện, có thể thấy anh tham gia bảo hiểm xã hội từ thời điểm năm 1982. Mức tiền lương bình quân tháng đóng bảo hiểm xã hội của anh sẽ tính trong  05 năm cuối trước khi nghỉ hưu; 

Theo quy định tại Điều 37 Luật sĩ quan và nghị định 21/2009/NĐ-CP có quy định về mức lương căn cứ tính bình quân của sĩ quan chuyển ngành. Cụ thể sĩ quan chuyển ngành được lấy mức lương làm căn cứ tính lương hưu tại thời điểm nghỉ hưu cộng thêm khoản phụ cấp thâm niên tính theo thời gian phụ vụ tại ngũ của mức lương sĩ quan tại thời điểm chuyển ngành để làm cơ sở tính lương hưu. Trường hợp khi chuyển ngành mà khi nghỉ hưu mà có mức lương hưu thấp hơn mức lương tính theo mức lương của sĩ quan tại thời điểm chuyển ngành, thì được lấy mức lương làm căn cứ tính lương hưu của sĩ quan tại thời điểm chuyển ngành để tính lương hưu.