Tư vấn trường hợp di chúc bị thất lạc thì giải quyết như thế nào?

Nội dung câu hỏi:

Xin các luật sư tư vấn trường hợp của bạn e: - ông nội của bạn em trước khi mất có viết di chúc để lại cho bố của bạn em 1 mảnh đất. Đến nay di chúc đã bị mất. Hiện tại người chú ( em trai của bố bạn em ) tự ý xây dựng 1 ngôi nhà trên nền mảnh đất đó và nhận được sự phản đối của 2 bố con bạn em. Ngày hôm qua bạn em đến gây sự và đập phá giàn giáo xây dựng của người chú đó và bị bà nội viết đơn kiện. - em trai của ông nội bạn em hiện cũng đang có ý định xây dựng trên một phần của mảnh đất đó thì có được ko ? Kính mong nhận được sự tư vấn của các luật sư ! Em xin cảm ơn

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi yêu cầu tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:
 

Căn cứ tại Điều 642 Bộ luật dân sự 2015 quy định về di chúc bị thất lạc, hư hại như sau:

“Điều 642. Di chúc bị thất lạc, hư hại

1. Kể từ thời điểm mở thừa kế, nếu bản di chúc bị thất lạc hoặc bị hư hại đến mức không thể hiện được đầy đủ ý chí của người lập di chúc và cũng không có bằng chứng nào chứng minh được ý nguyện đích thực của người lập di chúc thì coi như không có di chúc và áp dụng các quy định về thừa kế theo pháp luật.

2. Trường hợp di sản chưa chia mà tìm thấy di chúc thì di sản được chia theo di chúc.

3. Trong thời hiệu yêu cầu chia di sản, trường hợp di sản đã chia mà tìm thấy di chúc thì phải chia lại theo di chúc nếu người thừa kế theo di chúc yêu cầu.”.

Theo quy định trên, sau khi người để lại di chúc mà di chúc bị thất lạc không có cách nào chứng minh được ý nguyện đích thực của người lập di chúc thì coi là không có di chúc.

Trường hợp này, nếu người ông mất có để lại di chúc nhưng nay di chúc đã thất lạc và không còn cách nào có thể chứng minh được ý nguyện của người ông thì trường hợp này coi như người ông mất không để lại di chúc và di sản thừa kế của người ông áp dụng chia thừa kế theo pháp luật.

Vì bạn không nêu rõ thông tin, nên chúng tôi không xác định được mảnh đất này đứng tên cá nhân của ông hay hộ gia đình. Nên chúng tôi chia hai trường hợp như sau:

-Trường hợp 1: Mảnh đất này đứng tên cá nhân người ông

Tại Điều 651 Bộ luật dân sự 2015 quy định người thừa kế theo pháp luật như sau:

“Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

…”.

Theo quy định trên, khi người mất không có di chúc thì chia theo pháp luât. Di sản thừa kế của ông sẽ được chia đều cho những người thừa kế trong hàng thừa kế thứ nhất bao gồm: người bà (vợ của ông), bố mẹ của người ông, các con của ông.

+ Trong trường hợp mảnh đất có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp cho cá nhân người ông thì mảnh đất này sẽ được chia đều cho người vợ và các người con đó. Mỗi người này chỉ được hưởng 1 phần diện tích đất sau khi chia thừa kế theo pháp luật. Sau có văn bản phân chia di sản thừa kế, thì người chú và người bố và người bà chỉ được thực hiện quyền định đoạt trong phạm vi phần diện tích mà mình được chia.

Như vậy, người chú cũng chỉ được xây dựng nhà ở trên phần đất mà mình được hưởng, trừ khi các đồng thừa kế thỏa thuận khác. Người em trai của ông không có quyền xây nhà ở trên diện tích đất đó.

-Trường hợp 2: Mảnh đất đứng tên hộ gia đình

Nếu mảnh đất cấp cho hộ gia đình và trong sổ hộ khẩu có người ông và người em trai. Trường hợp này là đồng sở hữu đối với diện tích đất này, những người trong hộ có quyền sử dụng chung mảnh đất này. Nếu không thỏa thuận được thì mỗi người có quyền sử dụng 1 phần diện tích đất này. Như vậy, trường hợp này, người em trai của ông có quyền xây dựng nhà ở trên phần diện tích mà họ được chia.

Theo đó, phần diện tích mà người ông được hưởng sẽ chia tương tự trường hợp 1.
 

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Tư vấn trường hợp di chúc bị thất lạc thì giải quyết như thế nào?. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng
CV.Trần Liên – Công ty Luật Minh Gia.