Tư vấn tranh chấp lối đi qua bất động sản liền kề

gia đình ông C có mâu thuẫn với gia đình ông A nên gia đình ông A đã bịt lại lối đi mà trước đây đã cho gia đình ông B đi nhờ qua. Ông C cho rằng hành vi của gia đình ông A là vô lý và đã xâm phạm quyền lợi của gia đình mình, nên đã khởi kiện ra Tòa án nhân dân. Hỏi:

1. Xác định tình trạng pháp lý của lối đi bị tranh chấp trong tình huống?

2. Gia đình ông A có quyền bịt lối đi đó không?

3. Giả sử tại thời điểm được gia đình ông A cho đi nhờ, gia đình ông B đã đền bù một khoản tiền bằng với giá trị quyền sử dụng đất dành làm lối đi, thì gia đình ông C có đương nhiên được hưởng quyền này không?

4. Giả sử lối đi cũ của gia đình ông C đã bị các hộ gia đình xung quanh lấn chiếm hết dẫn đến tình trạng quyền sử dụng đất của gia đình ông bị vây bọc sau khi ông A bịt lối đi, thì ông C có quyền yêu cầu một trong các hộ gia đình phải mở cho mình lối đi qua không?

Trả lời. Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi, luật Minh Gia xin trả lời bạn như sau

Thứ nhất, về tình trạng pháp lý của thửa đất

Theo bạn trình bày, lối đi hiện tại của gia đình ông C là do trước đây gia đình ông A cho gia đình ông B đi nhờ qua vườn nhà mình để ra đường công cộng mà không có thêm bất kỳ thông tin nào, vì vậy, tình trạng pháp lý của miếng đất này được chúng tôi xác đinh như sau:

- Nếu lối đi này trước đây gia đình ông A chỉ cho gia đình ông B đi nhờ qua mà không có bất kì một khoản tiền bồi thường hay một thỏa thuận nào nói rằng đây là lối đi chung thì đất được lấy ra từ lối đi này vẫn thuộc gia đình ông A và gia đình ông A có toàn quyền quyết định

- Nếu lối đi này trước đây đã được gia đình ông B trả cho gia đình ông A một khoản tiền để cắt phần đất đó ra làm lối đi chung hoặc có thỏa thuận đây là lối đi chung thì lối đi này trở thành lối đi chung, và gia đình ông A không có quyền định đoạt nó.

Thứ hai, nếu đây không phải là lối đi chung, đất này là của gia đình ông A thì gia đình ông A có toàn quyền sử dụng đối với phần đất ấy. Do đó gia đình ông A có quyền bịt lối đi đó. Ngược lại, nếu đây là lối đi chung thì gia đình ông A không có quyền bịt lối đi chung đó lại.

Thứ ba, hiệu lực của quyền đối với bất động sản liền kề được quy định tại Điều 247 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:

“Quyền đối với bất động sản liền kề có hiệu lực đối với mọi cá nhân, pháp nhân và được chuyển giao khi bất động sản được chuyển giao, trừ trường hợp luật liên quan có quy định khác.”

Như vậy, nếu trước đây gia đình ông A cho đi nhờ, gia đình ông B đã đền bù một khoản tiền bằng với giá trị quyền sử dụng đất dành làm lối đi, thì gia đình ông C sẽ đương nhiên được hưởng quyền sử dụng lối đi đó.

Thứ tư, nếu lối đi cũ của gia đình ông C đã bị các hộ gia đình xung quanh lấn chiếm hết dẫn đến tình trạng quyền sử dụng đất của gia đình ông bị vây bọc sau khi ông A bịt lối đi thì gia đình ông C được quyền yêu cầu một trong các hộ gia đình xung quanh phải mở lối đi cho gia đình mình.

Điều 254 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định quyền về lối đi qua như sau:

“1. Chủ sở hữu có bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng, có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản vây bọc dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ.

Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi.

Chủ sở hữu bất động sản hưởng quyền về lối đi qua phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

2. Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thỏa thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác xác định.

3. Trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định tại khoản 2 Điều này mà không có đền bù.”

Theo quy định trên, lối đi phải được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất và gây hại ít nhất cho bất động sản phải mở lối đi. Ngoài ra, gia đình ông C phải bồi thường cho chủ sở hữu bất động sản liền kề mà mở lối đi cho mình, trừ trường hợp hai bên có thỏa thuận khác.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Tư vấn tranh chấp lối đi qua bất động sản liền kề. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng

CV. Lương Thị Huyền Châm - Công ty luật Minh Gia