Điều kiện lập di chúc thừa kế đất đai

Trong sổ hộ khẩu nhà tôi thì chỉ ghi tên của bố tôi, mẹ hiện tại của tôi và tôi. Bố tôi đã mất được cách đây 5 năm nhưng ông không lập di chúc. Nay mẹ tôi đã già, tôi lại là con gái và chưa lập gia đình, nên mẹ tôi muốn lập di chúc giao cho tôi 1 phần đất trong diện tích đất hiện tại để làm của hồi môn cho tôi, phần đất còn lại thuộc về đất thờ cúng do các anh chị tôi cùng quản lý. Vậy tôi xin được hỏi luật sư rằng việc mẹ tôi lập di chúc như vậy có đúng luật hay không. Và thủ tục lập di chúc, chia đất, sang tên tách sổ đỏ như thế nào mong các luật sư tư vấn giúp tôi. Rất mong sẽ nhận được sự tư vấn của văn phòng luật Minh Gia. Tôi xin chân thành cảm ơn!

Trả lời:

Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi yêu cầu tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, về vấn đề của bạn chúng tôi xin tư vấn như sau:

Thứ nhất, cách để lập một di chúc hợp pháp

Điều 630 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về di chúc hợp pháp:

“1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;

b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật…”

>> Tư vấn quy định về lập di chúc thừa kế, gọi: 1900.6169

Bạn không cung cấp rõ thông tin về mảnh đất thuộc quyền sở hữu của ai. Nếu trường hợp là tài sản riêng của mẹ thì mẹ bạn có quyền lập di chúc để lại di sản thừa kế cho bạn một phần của mảnh đất. Nếu mảnh đất là tài sản chung của hộ gia đình hoặc là tài sản chung của mẹ và bố bạn thì mẹ bạn chỉ có thể để lại di sản với phần tài sản của mẹ bạn trong khối tài sản chung và phần được nhận thừa kế từ bố.

Theo thông tin bạn cung cấp thì bố bạn mất cách đây 5 năm (khoảng năm 2013) nên tại thời điểm này áp dụng quy định của Bộ luật dân sự năm 2005 để giải quyết phân chia di sản thừa kế. Về thừa kế tài sản của cha bạn để lại: do bố bạn mất mà không để lại di chúc nên di sản sẽ được chia theo pháp luật (căn cứ Điểm a Khoản 1 Điều 675 Bộ Luật Dân Sự 2005). Khi phân chia thừa kế di sản thừa kế theo pháp luật thì sẽ được chia theo hàng thừa kê theo quy định tại Điều 676 Bộ luật dân sự năm 2015 về người thừa kế theo pháp luật:

“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

…

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.”

Như vậy có thể xác định khi cha bạn mất, tài sản sẽ được xác định là chia đều cho những người thừa kế theo pháp luật của hàng thừa kế thứ nhất sẽ gồm: mẹ của bạn (nếu có quan hệ hôn nhân hợp pháp); sáu người con của hai người mẹ trước mà cha bạn kết hôn; và các con của mẹ bạn (theo thông tin bạn cung cấp không nói rõ mẹ bạn có bao nhiêu người con).

Mẹ bạn cần xác định phần đất thuộc sở hữu của mình, trường hợp được nhận di sản của bố thì cần phải thực hiện thủ tục đăng ký biến động. Sau đó nên lập di chúc bằng văn bản có công chứng hoặc chứng thực để lại một phần đất cho bạn.

+ Thủ tục lập di chúc.

Về thủ tục lập di chúc bạn có thể tham khảo bài viết sau: Tư vấn về thủ tục lập di chúc để lại tài sản là nhà đất

+ Các giấy tờ mà mẹ bạn cần khi lập di chúc bao gồm:

- Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản, quyền sử dụng đất;

- Sổ hộ khẩu, chứng minh nhân dân;

- Giấy khám sức khoẻ của bệnh viện cấp huyện trở lên để chứng minh vào thời điểm lập di chúc còn minh mẫn, sáng suốt và tránh rắc rối về sau này khi người lập di chúc qua đời.

Thứ hai, việc sang tên sổ đỏ

Nếu mẹ bạn lập di chúc thì bạn sẽ không thể làm thủ tục sang tên phần đất được mẹ để lại sau khi mất ngay tại thời điểm hiện tại. Nếu mẹ bạn muốn tặng cho ngay tại thời điềm hiện tại thì có thể tiến hành thủ tục tặng cho quyền sử dụng đất

+ Thủ tục tặng cho quyền sử dụng đất:

- Lập hợp đồng tặng cho (công chứng hoặc chứng thực)

- Tiến hành thủ tục đăng ký biến động đất đai tại văn phòng đăng ký đất đai nơi có đất. Hồ sơ gồm: hợp đồng tặng cho; bản gốc giấy chứng nhận đã cấp (Khoản 2 Điều 9 Thông tư 24/2014/TT-BTNMT)

+ Thủ tục sang tên khi được nhận thừa kế:

Trường hợp mẹ để lại di chúc thì bạn đem bản di chúc ra Ủy ban nhân dân xã/ phường làm thủ tục khai nhận di sản thừa kế và sau đó làm thủ tục đăng ký biến động đất đai tại văn phòng đăng ký đất đai nơi có đất. Bạn có thể tham khảo bài viết sau: Thủ tục sang tên quyền sử dụng đất cho những người thừa kế

Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi về vấn đề bạn quan tâm. Nếu còn vướng mắc bạn vui lòng liên hệ Tổng đài luật sư tư vấn luật trực tuyến để được giải đáp.