Tranh chấp quyền sở hữu đối với phần đất dùng làm lối đi qua

Khi phần diện tích đất thuộc sở hữu của mình bị vây bọc bởi các bất động sản khác dẫn đến bất động sản bị vây bọc không có lối đi ra đường đi công cộng thì có quyền yêu cầu các bất động sản khác dành cho mình một lối đi qua các bất động sản liền kề. Quyền đi qua bất động sản liền kề là quyền đã được pháp luật công nhận nhưng trên thực tế trong quá trình áp dụng vẫn có rất nhiều vấn đề phát sinh đặc biệt là các vấn đề tranh chấp quyền sử dụng phần diện tích đất được sử dụng làm lối đi qua này. Để được tư vấn cụ thể các vấn đề liên quan đến vấn đề này bạn có thể liên hệ với công ty Luật Minh Gia để được chúng tôi hỗ trợ tư vấn cụ thể trường hợp của mình.

Nội dung câu hỏi: Chào quý công ty. Mình muốn nhờ tư vấn về tranh chấp đất đai. Nội dung tranh chấp (hình đính kèm) ông A và bà B là vợ chồng, sau này ly hôn nên chia đôi đất thành 2 miếng như hình. Bà B không có đường đi nên mượn cái đường bên đất nhà tôi thì không rõ và không có giấy tờ gì về đường đi này (vì mượn chủ cũ của đất nhà tôi). Sau này bà B bán lại cho ông C miếng đất và bây giờ ông C kiện nhà tôi để đòi cái đường đi (nhà tôi vẫn cho đi, nhưng yêu cầu phải viết giấy mượn nhưng ông C không đồng ý), giấy tờ viết tay lúc mua đất không đề cập đến đường đi mượn này. Đất đường đi nằm trong sổ đỏ nhà tôi (sổ đã đo đạc xong nhưng chưa cấp sổ phần trên cùng, đoạn đường đi). Vậy cho hỏi thì việc đòi lại đất của ông C có phù hợp không. Xin chân thành cám ơn. 

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi cần tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia, với trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau: 

Theo thông tin bạn cung cấp, hiện tại ông C đang khởi kiện yêu cầu gia đình bạn hoàn trả lại phần diện tích đất là lối đi chung mà ông A cho bà B mượn để sử dụng sau khi ly hôn. Nếu ông C muốn đòi lại phần diện tích đất này thì ông C phải có căn cứ chứng minh phần diện tích đất này thuộc sở hữu của bà B sau đó bà B đã bán toàn bộ phần diện tích đất này cho ông C.

Nếu giữa ông A và bà B chỉ phát sinh hợp đồng cho mượn đất để đi do phần diện tích đất của bà B không có lối đi ra đường công cộng đồng thời phần diện tích đất này vẫn nằm trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của ông A thì việc ông C kiện đòi hoàn trả phần đất này là chưa phù hợp.

Trong trường hợp này, nếu phần diện tích đất của ông C không có lối đi ra đường công cộng và phần đường đi qua nhà ông A là thuận tiện nhất thì ông C vẫn có quyền yêu cầu ông A dành một phần diện tích đất để mình đi qua theo quy định tại Điều 254 Bộ luật dân sự 2015 quy định về quyền về lối đi qua như sau:

“1. Chủ sở hữu có bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng, có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản vây bọc dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ.

Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi.

Chủ sở hữu bất động sản hưởng quyền về lối đi qua phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

2. Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thỏa thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác xác định. 

3. Trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định tại khoản 2 Điều này mà không có đền bù."

Như vậy, trong trường hợp này ông C vẫn có quyền đi qua phần diện tích đất thuộc sở hữu của ông A nếu phần diện tích đất của ông C bị vây bọc bởi các bất động sản và không có đường đi ra lối đi công cộng.