Trần Phương Hà

Phân chia di sản thừa kế là tài sản chung của hộ gia đình

Luật sư tư vấn về trường hợp đất được cấp cho hộ gia đình và việc thừa kế khi có 1 thành viên chết. Nội dung tư vấn như sau

Nội dung câu hỏi:  Hai năm trở lại đây, bác dâu cả bảo với nhà tôi và nhà cô tôi rằng được nhận tiền đền bù mảnh đất ruộng của ông bà nội ngày xưa. Thì phải cần 3 người là mẹ tôi, bác dâu cả và cô tôi kí thì mới lấy đc tiền ruộng của bà- theo lời bác tôi nói ( bố tôi , bác cả và bà nội đã mất ). Vì mẹ tôi là con dâu út trong nhà nên không rõ về ruộng đất của cả gia đình nên theo lời bác đó là ruộng của bà nên mẹ tôi đồng ý là chia 3.

Thế nhưng 3 tháng gần đây sau khi phường họ gọi mẹ tôi lên nhận tiền thì người ta giải thích rằng: ngày xưa Nhà bác dâu cả đã nhận tiền ruộng ông bà cắt cho rồi. Còn cô tôi thì về nhà chồng nên chuyển hộ khẩu sang bên nhà chồng không còn liên quan gì đến gia đình nhà tôi nữa mà mảnh đất ruộng đó thuộc hộ khẩu nhà tôi gồm bà nội và mọi người trong gia đình tôi. Chính quyền địa phương họ trả theo sổ hộ khẩu nhà tôi vì mất sổ ruộng.

Vì vậy nhà tôi lên nhận tiền ruộng và không chia cho nhà ai như thế là đúng hay sai? Mong luật sư tư vấn cho gia đình tôi. Bởi vì nhà tôi không muốn lấy của ai mà cũng không muốn ai lấy của mình. Cảm ơn luật sư đã giúp đỡ và đọc trường hợp của tôi. Chúc luật sư ngày tốt lành. 

Trả lời: Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi đến công ty Luật Minh gia, với câu hỏi của bạn chúng tôi xin trả lời như sau:

 

Do thông tin cung cấp của bạn không đầy đủ nên không xác định chính xác việc gia đình bạn nhận tiền bồi thường có đúng hay không. Theo đó, cần xác đinh nguồn gốc đất ruộng bị nhà nước thu hồi là thuộc quyền sở hữu của ai.

 

+ Trường hợp, quyền sử dụng đất là của ông bà thì khi ông, bà mất sẽ được xác định là di sản thừa kế theo pháp luật và được phân chia cho những người thừa kế hợp pháp theo bộ luật dân sự năm 2015:

 

Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

 

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

 

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

 

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

 

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

 

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

 

Theo đó, người thừa kế gồm các con của ông bà. Nếu một trong các con của ông bà mất sau thời điểm ông bà mất thì phần mà người này được hưởng sẽ lại được xác định là di sản thừa kế cho vợ, chồng và con của họ hưởng.

 

+ Trường hợp, quyền sử dụng đất cấp cho hộ gia đình thì cần xác định thời điểm được công nhận thì bao gồm ai đang sinh sống và có tên trong sổ hộ khẩu. Nếu thời điểm cấp trong hộ gia đình gồm bà nội và gia đình của bạn thì đây được coi là tà sản chung của hộ gia đình nên sẽ áp đụng Điều 212 Bộ luật dân sự 2015 để giải quyết. Cụ thể:

 

  "Điều 212. Sở hữu chung của các thành viên gia đình

 

1. Tài sản của các thành viên gia đình cùng sống chung gồm tài sản do các thành viên đóng góp, cùng nhau tạo lập nên và những tài sản khác được xác lập quyền sở hữu theo quy định của Bộ luật này và luật khác có liên quan.

 

2. Việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung của các thành viên gia đình được thực hiện theo phương thức thỏa thuận. Trường hợp định đoạt tài sản là bất động sản, động sản có đăng ký, tài sản là nguồn thu nhập chủ yếu của gia đình phải có sự thỏa thuận của tất cả các thành viên gia đình là người thành niên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, trừ trường hợp luật có quy định khác.

 

Trường hợp không có thỏa thuận thì áp dụng quy định về sở hữu chung theo phần được quy định tại Bộ luật này và luật khác có liên quan, trừ trường hợp quy định tại Điều 213 của Bộ luật này"

 

Và  Điều 167 Luật đất đai 2013 "Điều 167. Quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp, góp vốn quyền sử dụng đất

 

1. Người sử dụng đất được thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp, góp vốn quyền sử dụng đất theo quy định của Luật này.

 

2. Nhóm người sử dụng đất mà có chung quyền sử dụng đất thì có các quyền và nghĩa vụ như sau:

 

a) Nhóm người sử dụng đất gồm hộ gia đình, cá nhân thì có quyền và nghĩa vụ như quyền và nghĩa vụ của hộ gia đình, cá nhân theo quy định của Luật này.

 

Trường hợp trong nhóm người sử dụng đất có thành viên là tổ chức kinh tế thì có quyền và nghĩa vụ như quyền và nghĩa vụ của tổ chức kinh tế theo quy định của Luật này;

 

b) Trường hợp nhóm người sử dụng đất mà quyền sử dụng đất phân chia được theo phần cho từng thành viên trong nhóm, nếu từng thành viên của nhóm muốn thực hiện quyền đối với phần quyền sử dụng đất của mình thì phải thực hiện thủ tục tách thửa theo quy định, làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và được thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất theo quy định của Luật này.

 

Trường hợp quyền sử dụng đất của nhóm người sử dụng đất không phân chia được theo phần thì ủy quyền cho người đại diện để thực hiện quyền và nghĩa vụ của nhóm người sử dụng đất."

 

Như vậy, bà cũng là một thành viên trong hộ nên bạn cũng có 1 phần quyền trong quyền sử dụng đất trên. Do bà bạn mất không để lại di chúc nên 1 phần của miếng đất này sẽ trở thành di sản thừa kế và được chia theo pháp luật theo nguyên tắc đã được trình bày trên.  Tức Khoản tiền mà mẹ bạn được nhận khi thu hồi đất đã bao gồm cả phần tiền từ di sản thừa kế của bà bạn nên mẹ bạn có trách nhiệm trả khoản tiền thuộc phần di sản của bà bạn để trả cho những người thừa kế theo pháp luật.

 

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn hỏi và quan tâm. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ cần luật sư giải đáp, bạn vui lòng gọi đến Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi - Số điện thoại liên hệ: 1900.6169 để được hỗ trợ kịp thời.

 

Trân trọng.
Luật gia / CV tư vấn: Phương Hà - Luật Minh Gia

Liên hệ để được hỗ trợ nhanh nhất

Liên hệ tư vấn
Chat zalo