Triệu Lan Thảo

Phân chia di sản là đất chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Luật sư tư vấn trường hợp những người thừa kế có tranh chấp về việc đứng tên trong cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng diện tích đất là di sản.

Nội dung tư vấn.

 Nhà tôi có 09 anh em, 06 trai 03 gái. Đầu những năm 60 Bố mẹ và 04 người anh, chị của tôi từ dưới xuôi lên vùng kinh tế mới Lào Cai khai hoang mở đất. Ngoại trừ 04 người anh chị đầu của tôi còn lại chúng tôi đều sinh ra và lớn lên trong ngôi nhà chính gỗ 03 gian và căn nhà ngang liền kế bên cất dựng từ cuối những năm 60 và khu khuôn viên ao vườn quanh nhà của bố mẹ tôi. Trước đây khi bố mẹ tôi còn sống đã cho 03 người anh của 03 mảnh đất quanh đó để sinh sống sau khi lấy vợ, các chị em gái đều lấy chồng và cũng có cuộc sống riêng bên nhà chồng gần đây. Riêng anh cả do điều kiện công tác nên sinh sống ở tỉnh khác. Tới năm 1993 anh em chúng tôi ra ở riêng hết chỉ còn người anh thứ 08 sống cùng bố mẹ tôi tại khu nhà đó đến khi bố mẹ tôi mất (Mẹ tôi mất được hơn 10 năm, Bố tôi mất được hơn 03 năm và không để lại di chúc) và đến tận bây giờ. Vì gia đình chúng tôi rất đông con nhiều cháu nên sinh thời bố mẹ tôi đã có ý nguyện sau khi mất đi sẽ không ai sinh sống tại ngôi nhà gỗ 03 gian nữa mà để đó cùng sân vườn gắn liền làm nơi thờ tự tổ tiên ông bà và là nơi để xum họp con cháu mỗi khi có dịp lễ, tết, giỗ chạp, người anh thứ 8 của tôi sẽ ở riêng tại căn nhà ngang kế bên… Do chưa có điều kiện để xây cất nhà mới trên khuôn viên của căn nhà ngang bên cạnh nên người anh thứ 08 của tôi vẫn ở cả 02 căn nhà nêu trên và hàng năm con cháu chúng tôi vẫn về xum họp mỗi khi lễ tết, giỗ chạp tại đây. Từ khi xây cất đến nay đã trải qua 1,2 lần sửa chữa ngôi nhà, mặc dù nhiều anh chị đã ra ở riêng nhưng tất cả các người con chúng tôi đều chung tay góp của góp sức sửa chữa cho bố mẹ. Khi còn sống cũng như đau yếu tất cả các anh em chúng tôi đều phụng dưỡng bố mẹ không phân biệt con trai con gái thiệt hơn. Đến nay, khi Nhà nước chủ chương cấp sổ đỏ cho các hộ gia đình (từ trước đến giờ chưa cấp quyền sử dụng đất cho tất cả các hộ dân cư ở nơi đây) thì người anh thứ 08 của tôi lại khẳng định giờ mảnh đất này (tất cả khu đất và 02 căn nhà bố mẹ tôi để lại) là đất của anh ấy và sổ đỏ sẽ mang tên hộ gia đình của anh. Theo chúng tôi hiểu đây là tài sản chung của các con sau khi bố mẹ mất đi, nên anh em chúng tôi nhất định không đồng ý và muốn giữ nguyên ý nguyện của bố mẹ tôi lúc còn sống đó là giữ lại căn nhà gỗ 03 gian cùng sân vườn gắn liền để làm nơi thờ tự và không gian sinh hoạt chung của tất cả các con cháu của 02 cụ. Mảnh đất có ngôi nhà ngang kế bên và khuôn viên ao vườn còn lại sẽ để cho anh thứ 08 của tôi sinh sống và quản lý. Nhưng vợ chồng người anh thứ 08 của chúng tôi không đồng ý với lý do đã sống ở đây hơn 20 năm nay từ khi bố mẹ tôi còn sống, giờ bố mẹ mất đi thì đó sẽ là nhà của anh tôi. Anh em chúng tôi đã không thể tìm được tiếng nói chung với vợ chồng người anh thứ 08 sau một vài cuộc họp. Giờ tất cả anh em còn lại chúng tôi chỉ muốn ý nguyện của bố mẹ tôi được thực hiện. Xin hỏi Luật sư giờ anh em chúng tôi không thể thỏa thuận thì sẽ phải làm những thủ tục gì theo pháp luật để có thể thực hiện ý nguyện của bố mẹ chúng tôi về tài sản chung này. Xin nói thêm, đến thời điểm hiện tại thì thủ tục cấp sổ đỏ cho dân cư quanh đây vẫn chưa hoàn thiện.

 

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi yêu cầu tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia. Trường hợp của bạn, chúng tôi xin tư vấn như sau:

 

Lý do vợ chồng người anh thứ 8 của bạn không đồng ý việc sở hữu chung  là gia đình anh đã sống ở đây hơn 20 năm là không hợp lý. Bởi lẽ, bố mẹ bạn đã sử dụng ổn định, lâu dài trên diện tích đất này. Mặc dù chưa có giấy chứng nhân quyền sử dụng đất nhưng trong hồ sơ địa chính đã được ghi nhận đây là đất của bố mẹ bạn. Cho nên, việc người anh trai thứ 8 đã sinh sống trên diện tích đất này trên 20 năm không được coi là căn cứ xác lập quyền sở hữu.

 

Hiện nay, do bố mẹ bạn không để lại di chúc cho nên nếu không có thỏa thuận nào khác thì 8 anh chị em của bạn đang đồng sở hữu diện tích đất bao gồm 2 căn nhà và diện tích ao vườn nêu trên. Chính vì vậy, 8 người đều được đứng tên trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

 

Tuy nhiên, hiện nay các anh chị em của bạn đang không thể thỏa thuận với nhau nên diện tích đất này được coi là đang có tranh chấp nên không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Nếu mọi người không thể đi đến thống nhất thì không thể thực hiện được ý nguyện của bố mẹ bạn.

 

Chúng tôi đề xuất hai phương án như sau:

 

Một là, các anh chị phải cố gắng thỏa thuận với nhau và lập thành văn bản về việc thực hiện ý nguyện của bố mẹ là sử dụng diện tích đất trên để làm nơi thờ tự và sum họp của con cháu. Đồng thời, các anh chị em của bạn có thể thỏa thuận giao phần đất này cho người anh thứ 8 sử dụng, quản lý. Sau đó, bạn cần mang bản thỏa thuận đó đi công chứng tại Ủy ban nhân dân xã hoặc Văn phòng công chứng theo Luật Công chứng để thỏa thuận đó được pháp luật công nhận và bảo vệ.

 

Hai là, nếu hai bên không thể thỏa thuận với nhau thì thực hiện chia di sản theo quy định của pháp luật. Do không có di chúc nên di sản được chia theo pháp luật theo quy định tại điểm a Khoản 1 Điều 650 Bộ luật Dân sự 2015. Khi đó, phần di sản sẽ được chia đều cho 8 anh chị em của bạn, mỗi người sẽ được nhân một phần bằng nhau. Sau đó, các 7 anh chị em còn lại có thể tự quyết định phần thừa kế của mình để thực hiện ý nguyện của bố mẹ bạn để lại.

 

Bạn cần làm hồ sơ khai nhận, phân chia di sản thừa kế. Thủ tục khai nhận, phân chia di sản thừa kế được thực hiện tại các phòng dịch vụ công chứng, Phòng công chứng căn cứ vào đơn yêu cầu và hồ sơ xin khai nhận thừa kế để ra thông báo niêm yết tại trụ sở UBND xã, phường nơi có tài sản hoặc nơi cư trú cuối cùng của người chết. Hồ sơ bao gồm:

 

- Giấy tờ chứng minh tài sản của người để lại di sản thừa kế

 

- Giấy chứng tử của người để lại di sản thừa kế

 

- Giấy tờ cá nhân của những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất

 

- Văn bản thỏa thuận về việc phân chia di sản của những người thừa kế.

 

Thời gian niêm yết công khai là 30 ngày, nếu không có khiếu nại gì thì sẽ tiến hành phân chia di sản thừa kế theo di chúc hoặc phân chia thừa kế theo quy định của pháp luật. Sau khi chia di sản xong, 7 anh chị em còn lại có thể tự thỏa thuận về việc sử dụng diện tích đất thừa kế của 7 người để thực hiện ý nguyện của bố mẹ.

 

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn hỏi và quan tâm. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ cần luật sư giải đáp, bạn vui lòng gọi đến Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi - Số điện thoại liên hệ: 1900.6169 để được hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng.
CV tư vấn: Thùy Lan - Luật Minh Gia

Liên hệ để được hỗ trợ nhanh nhất

Liên hệ tư vấn
Chat zalo