Người có nghĩa vụ trả nợ chết phải làm thế nào?

Nhưng đến tháng 5 năm 2014 ông A chết và anh chị tôi rất buồn vì không thể xin được công việc. Nói chuyện với bà H thì bà H hứa cuối năm 20/16 sẽ trả một khoản 100 triệu trước vì không thể xin được việc cho chị dâu em nữa. Nhưng đến hôm 15/05/2016 bà H cũng đã chết. giờ anh chị e rất buồn không biết sao để lấy lại được số tiền đó do gia đình anh chị em cũng không có điều kiện đã phải đi vay mượn để có thể đưa tiền cho bà H xin việc cho. Giờ vẫn chưa trả hết số tiền đi vay để xin việc cho chị dâu em, lúc đưa tiền anh chị em cũng làm giấy giao nhận với bà H. Nhà bà H giờ còn con gái đã đi lấy chồng và còn ông chồng của bà H nữa, giờ anh chị em có thể lấy lại được tiền nữa hay không mong tư vấn giúp gia đình anh chị em với ạ.

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn tới công ty Luật Minh Gia, với trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp thì bố,mẹ bạn mất không để lại di chúc nên toàn bộ di sản được chia thừa kế theo pháp luật cho những đối tượng được quyền hưởng. Trường hợp gia đình bạn thì 4 anh, chị em là những người thừa kế hợp pháp. Cụ thể, theo khoản 1, khoản 2 Điều 651 Bộ luật dân sự 2015:

“Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.”

Do các thành viên trong gia đình muốn tặng toàn bộ phần di sản mà mình được hưởng cho người anh cả thì bước đầu tiên sẽ phải thực hiện thủ tục khai nhân di sản thừa kế. Đồng thời, tại thời điểm làm thủ tục các thành viên trong gia đình sẽ tiến hành luôn thủ tục tặng cho tài sản cho người anh cả tại văn phòng công chứng.

Tuy nhiên, trong số những người đồng thừa kế đó có một thành viên là anh út bị khuyết tật từ khi sinh ra (bị chất độc màu da cam và nhà nước có hộ trợ tiền hàng tháng) không còn khả năng nhận thức trí tuệ từ nhỏ. Do đó, để thực hiện việc chuyển nhượng tài sản của người này thì bắt buộc phải có quyết định của Tòa án về việc tuyên người anh út mất năng lực hành vi dân sự, sau đó phải thông qua người giám hộ và người giám sát việc giám hộ.

Cụ thể, bước đầu tiên phải làm đơn yêu cầu Tòa án tuyên mất năng lực hành vi dân sự, sau đó làm thủ tục đăng ký làm người giám hộ cho người anh út của bạn và cuối cùng cử người đại diện làm người giám sát việc giám hộ theo quy định tại Điều 51 BLDS năm 2015:

“Điều 51. Giám sát việc giám hộ

1. Người thân thích của người được giám hộ thỏa thuận cử người giám sát việc giám hộ trong số những người thân thích hoặc chọn cá nhân, pháp nhân khác làm người giám sát việc giám hộ.

Việc cử, chọn người giám sát việc giám hộ phải được sự đồng ý của người đó. Trường hợp giám sát việc giám hộ liên quan đến quản lý tài sản của người được giám hộ thì người giám sát phải đăng ký tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của người được giám hộ.

Người thân thích của người được giám hộ là vợ, chồng, cha, mẹ, con của người được giám hộ; nếu không có ai trong số những người này thì người thân thích của người được giám hộ là ông, bà, anh ruột, chị ruột, em ruột của người được giám hộ; nếu cũng không có ai trong số những người này thì người thân thích của người được giám hộ là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người được giám hộ.”

Khoản 1 Điều 57 BLDS 2015 quy định về nghĩa vụ của người giám hộ mất năng lực hành vi dân sự như sau:

“Điều 57. Nghĩa vụ của người giám hộ đối với người được giám hộ mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi

1. Người giám hộ của người mất năng lực hành vi dân sự có các nghĩa vụ sau đây:

a) Chăm sóc, bảo đảm việc điều trị bệnh cho người được giám hộ;

b) Đại diện cho người được giám hộ trong các giao dịch dân sự;

c) Quản lý tài sản của người được giám hộ;

d) Bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người được giám hộ.”

Theo quy định tại Điều 59 BLDS về quản lý tài sản người được giám hộ:

“Điều 59. Quản lý tài sản của người được giám hộ

1. Người giám hộ của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự có trách nhiệm quản lý tài sản của người được giám hộ như tài sản của chính mình; được thực hiện giao dịch dân sự liên quan đến tài sản của người được giám hộ vì lợi ích của người được giám hộ.

Việc bán, trao đổi, cho thuê, cho mượn, cho vay, cầm cố, thế chấp, đặt cọc và giao dịch dân sự khác đối với tài sản có giá trị lớn của người được giám hộ phải được sự đồng ý của người giám sát việc giám hộ.

Người giám hộ không được đem tài sản của người được giám hộ tặng cho người khác. Các giao dịch dân sự giữa người giám hộ với người được giám hộ có liên quan đến tài sản của người được giám hộ đều vô hiệu, trừ trường hợp giao dịch được thực hiện vì lợi ích của người được giám hộ và có sự đồng ý của người giám sát việc giám hộ.”

Như vậy, sau khi đã cử được người giám hộ và người giám sát việc giám hộ thì các thành viên trong gia đình cùng với người giám hộ và giám sát việc giám hộ sẽ tiến hành thủ tục khai nhận di sản thừa kế kết hợp luôn việc làm hợp đồng tặng cho tài sản của các anh em còn lại cho anh trai cả của bạn.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Người có nghĩa vụ trả nợ chết phải làm thế nào?. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng

CV Sơn Tùng - Công ty Luật Minh Gia