Nghĩa vụ thanh toán của bên vay khi hết thời hạn vay? Thủ tục khởi kiện hợp đồng vay như thế nào?

Tranh chấp liên quan đến hợp đồng vay tài sản là một trong những tranh chấp phổ biến trên thực tế và gây rất nhiều khó khăn cho bên cho vay cũng như cho các cơ quan có thẩm quyền trong quá trình tiếp nhận và xử lý. Nếu bạn đang gặp các vướng mắc liên quan đến hợp đồng vay tài sản nhưng chưa tìm được phương án xử lý bạn có thể liên hệ với Công ty Luật Minh Gia để được đội ngũ luật sư, chuyên viên tư vấn giàu kinh nghiệm của chúng tôi hỗ trợ tư vấn cụ thể về vấn đề của mình.

1. Nghĩa vụ thanh toán nợ khi hết thời hạn vay?

Nội dung câu hỏi: Chào luật sư. Tôi có một vấn đề kính xin luật sư tư vấn giúp. Tôi có đứa em trai không may tai nạn mới qua đời. Lúc còn sống có cho anh Q vay 100tr có giấy viết tay từ ngày 03/03/2016 và hẹn 15/03/2016 xe hoàn trả nhưng đến giờ vẫn không trả. Vậy theo luật sư có giấy viết tay thì vợ của em tôi có kiện ra tòa để đòi lại số tiền cho vay được không ạ. Hay có biện pháp nào để thu hồi lại được số tiền trên không ạ? Vì hiện giờ gia đình em tôi rất khó khăn. Kính mong luật sư tư vấn giúp. Tôi xin trân thành cảm ơn!

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi cần tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia, với trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp, em bạn có cho người khác vay số tiền 100 triệu đồng, hiện tại em bạn đã mất. Theo quy định của pháp luật dân sự khi một người mất toàn bộ tài sản của họ sẽ trở thành di sản thừa kế và được phân chia cho những người thừa kế của họ theo di chúc (nếu người chết có để lại di chúc) hoặc chia theo quy định của pháp luật cho những người thuộc hàng thừa kế của người chết (nếu người chết không để lại di chúc).

Do đó, trong trường hợp này có thể xác định người vợ của em bạn có quyền khởi kiện bên vay ra cơ quan có thẩm quyền để yêu cầu giải quyết nếu trong trường hợp bên vay tiền không thực hiện nghĩa vụ hoàn trả.

Đối với vấn đề hợp đồng vay tài sản tại Điều 463 Bộ luật dân sự 2015 quy định về hợp đồng vay tài sản như sau:

“Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.”

Căn cứ theo quy định pháp luật nêu trên có thể thấy hiện nay pháp luật không bắt buộc hợp đồng vay tiền phải có công chứng, chứng thực hoặc có sự làm chứng của bên thứ ba do đó căn cứ vào hợp đồng vay tiền viết tay giữa em bạn và bên vay thì vẫn có căn cứ để cơ quan có thẩm quyền xem xét giải quyết.

2. Không tìm được người cho vay thì trả nợ như thế nào?

Nội dung câu hỏi: Hơn 1 tháng trước do gia đình tôi khó khăn về kinh tế nên tôi có mượn tiền một ông anh tên D (quen biết ngoài xã hội) 10.000.000đ, tôi có thế chấp sổ hộ khẩu cho anh D làm tin và đến ngày 28/8/2017 sẽ trả tiền gốc hoặc lãi.  Do điện thoại của tôi bị mất nên tôi không còn số điện thoại của anh D và cũng không biết địa chỉ của anh D nên tôi không có cách nào để tìm được anh D để trả tiền và lấy lại sổ hộ khẩu. Nếu sau này anh D lấy sổ hộ khẩu của tôi để sử dụng trái phép có được hay không,  hoặc là anh D sẽ nhờ cơ quan điều tra để tìm tôi,  thì lúc đó tôi có bị vi phạm pháp luật hay không. (Nếu cơ quan điều tra tìm được và tôi gặp anh D thì tôi sẽ trả số tiền cho a D).

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi cần tư vấn tới công ty Luật Minh Gia, với trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau: 

Với trường hợp của bạn, bạn có thể kiểm tra trên giấy vay nợ hoặc qua mối quan hệ bạn bè hoặc mạng xã hội để xác định thêm những thông tin về người cho vay. Việc anh D cầm sổ hộ khẩu của gia đình anh không có tính pháp lý. Do vậy, họ không thể sử dụng sổ hộ khẩu để thực hiện các giao dịch đúng quy định pháp luật.

Để tránh trường hợp bị hiểu nhầm về vấn đề anh trốn tránh trả nợ thì bạn có thể tới cơ quan Công an địa phương nơi mình sinh sống trình báo sự việc trên để chứng minh rằng mình không thể liên lạc được với người cho vay nên không thể trả nợ được.

3. Tư vấn về việc đòi tiền khi khách mua hàng không trả

Nội dung câu hỏi: Chào luật sư! Em thấy thông tin về công ty mình thông qua mạng xã hội, luật sư tư vấn giúp em về vấn đề em đang gặp phải đc không ạ. Em mở đại lý thức ăn chăn nuôi, em đầu tư vào các trang trại với số tiền 1 tỷ 200 triệu đồng, trung bình mỗi trang trại nợ em 50 đến 100 triệu đồng, do vấn đề tài chính, em không đủ vốn để kinh doanh tiếp, những khách hàng đó không trả nợ nên em bị hụt vốn, lúc giao hàng bên em chỉ có sổ ghi nhận nợ, có chữ kí khách hàng, 1 số khách có biên bản cam kết trả nợ, 1 số khách hàng thì không có, giờ em không tiếp tục kinh doanh nữa, em muốn thu hồi nợ về để trả ngân hàng, thì hầu như ai cũng nói không có tiền trả, nói sẽ trả nhưng không biết là lúc nào, có những gia đình họ vẫn còn chăn nuôi, nhưng họ nói không có khả năng trả nợ. Vậy em có thể kiện họ ra toà không luật sư. Mong luật sư tư vấn giúp e ạ. Em cám ơn luật sư rất nhiều!

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi cần tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia, với trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp, bạn có cho các trang trại chăn nuôi nợ lại khoản tiền mua hàng hóa để phục vụ cho quá trình chăn nuôi nhưng hiện tại các trang trại này không thanh toán khoản tiền mua hàng hóa chăn nuôi đúng hạn.

Tại Điều 440 Bộ luật dân sự 2015 có quy định về nghĩa vụ trả tiền như sau:

“1. Bên mua có nghĩa vụ thanh toán tiền theo thời hạn, địa điểm và mức tiền được quy định trong hợp đồng.

2. Trường hợp các bên chỉ có thỏa thuận về thời hạn giao tài sản thì thời hạn thanh toán tiền cũng được xác định tương ứng với thời hạn giao tài sản. Nếu các bên không có thỏa thuận về thời hạn giao tài sản và thời hạn thanh toán tiền thì bên mua phải thanh toán tiền tại thời điểm nhận tài sản.

3. Trường hợp bên mua không thực hiện đúng nghĩa vụ trả tiền thì phải trả lãi trên số tiền chậm trả theo quy định tại Điều 357 của Bộ luật này.”

Như vậy, căn cứ theo quy định của pháp luật đã nêu trên thì có thể xác định bên mua hàng có trách nhiệm hoàn trả khoản tiền mua bán hàng hóa đúng thời hạn theo quy định của pháp luật. Nếu họ vi phạm nghĩa vụ thanh toán thì anh có quyền khởi kiện đến cơ quan Tòa án có thẩm quyền để yêu cầu giải quyết.

Tuy nhiên, khi khởi kiện anh cần có chứng cứ chứng minh về quan hệ mua bán đồng thời chứng minh được bên mua hàng vi phạm nghĩa vụ thanh toán làm căn cứ để Tòa án tiếp nhận giải quyết.

4. Khởi kiện đòi tiền nợ

Nội dung câu hỏi: Chào Công ty luật Minh Gia. Nay tôi nhờ Công ty luật Minh Gia tư vấn cho tôi sự việc như sau: Tôi chăn nuôi heo, có bán cho ông A một bầy heo 20/05/2016 trị giá 56.700.000 đồng, có kí xác nhận nợ, tới thời điểm 11/11/2016, tiếp tục bán cho ông A 2 con heo giá trị 14.000.000 đồng không có kí giấy. Ông A hứa trả, nhưng tới thời điểm này 30/09/2017 ông A chưa trả và chỉ chấp nhận trả với số tiền 56.700.000 đồng đã kí trước. Xin cho tôi hỏi tôi có thể khởi kiện ông A, yêu cầu ông A trả hết khoản nợ 70.700.000 đồng được không, án phí ai sẽ trả và bao nhiêu. Cám ơn.

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi cần tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia, với trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp, bạn có phát sinh hợp đồng mua bán hàng hóa với ông A, tổng giá trị hai lần giao dịch mua bán là 70.700.000 đồng nhưng hiện tại bên A không thanh toán đúng hạn. Theo quy định của pháp luật dân sự bên mua hàng hóa có nghĩa vụ thanh toán đầy đủ đúng hạn và đúng số tiền đã thỏa thuận trong hợp đồng.

Nếu bên  vi phạm nghĩa vụ thanh toán và các bên không tự thương lượng giải quyết thì bạn có quyền khởi kiện đến cơ quan có thẩm quyền để yêu cầu giải quyết.  Tuy nhiên, khi khởi kiện bạn cần chứng minh được yêu cầu khởi kiện của mình là có căn cứ.

Đối với lần mua bán thứ hai, do bạn bán 2 con heo trị giá 14 triệu đồng nhưng không có giấy tờ xác nhận số nợ này nên cần thu thập các chứng cứ khác chứng minh cho việc mua bán lần 2 là có thật. Ví dụ thông qua người làm chứng chứng kiến sự việc mua bán 2 con heo. Khi có những căn cứ chứng minh cho lần bán thứ 2 ông A vẫn nợ thì anh/chị có quyền yêu cầu khởi kiện đòi toàn bộ số nợ của hai lần mua bán.

Đối với vấn đề án phí, nếu toàn bộ yêu cầu đòi 70.700.000 của bạn được chấp nhận, bên A có nghĩa vụ trả toàn bộ số tiền này cho bạn thì toàn bộ án phí do bên A chịu.