Luật sư Nguyễn Mạnh Tuấn

Mẹ có quyền định đoạt phần di sản thừa kế do bố để lại

Ba mẹ chúng tôi có với nhau 6 người con. Cách đây 2 năm, ba tôi qua đời không để lại di chúc. Mẹ tôi cũng yếu sức khỏe nên muốn lập di chúc/ ủy quyền cho tôi xử lý công việc. Tài sản bố mẹ muốn chia cho các con gồm 01 căn nhà 100m2 trên đất 300m2.


Vậy vui lòng tư vấn giúp cho chúng tôi:
1. Mẹ tôi có thể  lập di chúc chia toàn bộ tài sản cho các con được không? Nếu được thì làm thế nào và có yêu cầu gì với các con cho phù hợp luật pháp?
2. Nếu không lập di chúc được, thì có được lập ủy quyền cho 1 trong các con toàn quyền xử lý không? Nếu được thì cần có các điều kiện gì?
3. Trong 6 người con, có 02 người đang bệnh: 01 liệt nằm tại chỗ (còn tỉnh táo) , 01 đang điều trị tâm thần phân liệt . Vậy có đủ tư cách ấn chỉ vào các giấy tờ không? hay mẹ tôi phải ủy quyền cho con khác?
4. Các giấy tờ trên có mẫu sẵn không? và mức chi phí khi làm các thủ tục trên?

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:
 

Thứ nhất, do ba bạn mất mà không để lại di chúc nên theo quy định tại điều 650 Bộ luật dân sự năm 2015:

“Điều 650. Những trường hợp thừa kế theo pháp luật

1. Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong những trường hợp sau đây:

a) Không có di chúc;

b) Di chúc không hợp pháp”.


Tài sản của ba bạn để lại (1/2 căn nhà 100 m2 được hình thành trong thời kì hôn nhân) sẽ được chia đều có những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất theo quy định tại điều 651 Bộ luật dân sự 2015:

“a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
 
 
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
 
3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản”.

Những đồng thừa kế là vợ và 6 người con của ba bạn mỗi người sẽ được thừa hưởng 1/7 trong phần di sản mà ba bạn để lại.

Vì tất cả những người này đều có quyền nên không thể có cá nhân nào (kể cả mẹ bạn) có quyền định đoạt  toàn bộ phần di sản thay cho những người kia (mẹ bạn chỉ có quyền sở hữu đối với 50 m2 ban đầu và 1/7 của 50 m2 được thừa kế từ bố bạn).

Thứ hai, chuyển nhượng quyền sử dụng đất,

Vì vậy, để có thể chuyển giao toàn bộ mảnh đất 100 m2 cho bạn thì cần có sự đồng ý của mẹ bạn và 5 người anh, chị em còn lại. Trường hợp này:

- Người con bị liệt mà vẫn còn tỉnh táo có thể trực tiếp định đoạt phần di sản của mình.

- Người đang điều trị tâm thần phân liệt nếu bị mất năng lực hành vi dân sự (có quyết định của Tòa án) thì việc định đoạt phần di sản của người này phải có chữ ký của người giám hộ đương nhiên là mẹ theo quy định tại điều 22 bộ luật dân sự 2015 :

“Điều 22. Mất năng lực hành vi dân sự

 

1. Khi một người do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan, Tòa án ra quyết định tuyên bố người này là người mất năng lực hành vi dân sự trên cơ sở kết luận giám định pháp y tâm thần.

 

Khi không còn căn cứ tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự thì theo yêu cầu của chính người đó hoặc của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan, Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự.

 

2. Giao dịch dân sự của người mất năng lực hành vi dân sự phải do người đại diện theo pháp luật xác lập, thực hiện.”

 

Và chữ ký của người giám sát việc giám hộ. Việc cử người giám sát việc giám hộ được thực hiện theo quy định tại điều 54 Bộ luật dân sự 2015.



Về thủ tục khai nhận di sản thừa kế có thể được thực hiện tại phòng công chứng nơi có đất như sau:

 

+ Chứng minh nhân dân, Hộ khẩu, Giấy khai sinh của những người khai nhận di sản thừa kế;

 

+ Giấy chứng tử của người để lại di sản thừa kế;

 

+ Sơ yếu lý lịch của một trong những người khai nhận di sản thừa kế (đã có xác nhận của UBND phường, xã hoặc cơ quan có thẩm quyền);

                          

+ Giấy tờ về di sản thừa kế như: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền trên đất;

 

+ Giấy uỷ quyền, giấy nhường di sản thừa kế, giấy từ chối di sản thừa kế;

 

Sau khi thực hiện xong thủ tục khai nhận di sản thừa kế thì bố bạn sẽ tiếp tục thực hiện thủ tục đăng ký quyền sử dụng đất. Theo đó, hồ sơ gồm:

 

+Đơn xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất;

 

+Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; 

 

+Văn bản công chứng di sản thừa kế;

 

+Giấy tờ tùy thân (CMTND; Sổ hộ khẩu..).

 

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Mẹ có quyền định đoạt phần di sản thừa kế do bố để lại. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn thừa kế trực tuyến - Số điện thoại liên hệ 1900.6169 để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

 

 

 

Trân trọng
Luật gia: Việt Dũng - Công ty Luật Minh Gia

Liên hệ để được hỗ trợ nhanh nhất

Liên hệ tư vấn
Chat zalo