Luật sư Nguyễn Mạnh Tuấn

Hưởng di sản thừa kế khi người chết không để lại di chúc

Hỏi: Bố tôi năm nay đã ngoài 80 tuổi và còn rất minh mẫn, mẹ tôi đã mất năm 2000. Bố mẹ tôi có tất cả 9 người con, 7 người con lớn đều lập gia đình và đi làm ăn xa. Từ xưa đến nay, bố mẹ tôi vẫn sống trên một mãnh đất nhỏ. Năm 1990, bố mẹ tôi đã chia đôi mãnh đất này và làm giấy tờ đất cho 2 người con trai út đang sống cùng với bố mẹ tôi. Sau này 2 người con trai này đều lập gia đình, và gia đình hai em trai tôi đều ở cùng trên mãnh đất đó với bố mẹ tôi.

 

Tuy nhiên, vài năm sau, cả hai em trai tôi đều mất do tai nạn. Vấn đề tôi muốn nhờ luật sư tư vấn là hiện nay tuy 2 em trai tôi đã mất, nhưng 2 cô em dâu đang sống trên mảnh đất đó tỏ thái độ rất xấc xược và bất hiếu với bố tôi. Hai cô em dâu thường xuyên nói rằng mãnh đất này hiện giờ trên pháp luật là của hai cô ấy, lại còn có ý định đuổi bố tôi ra khỏi mãnh đất ấy. Vậy quý luật sư cho tôi hỏi hiện giờ bố tôi muốn lấy lại 2 mãnh đất đó, và tiến hành chia đều lại đất đai cho 7 người con còn lại có được không? Nếu được thì phải đến cơ quan chức năng cấp nào để tiến hành làm thủ tục được?

 

Hưởng di sản thừa kế khi người chết không để lại di chúc

>> Giải đáp thắc mắc về thừa kế khi không có di chúc, gọi 19006169 

 

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

 

Theo như thông tin bạn cung cấp thì hiện tại mảnh đất mà bố bạn đang sinh sống thuộc quyền sở hữu của 2 em trai đã mất. B. Đây là đất mà 2 em trai bạn được bố mẹ bạn tặng cho riêng từ khi chưa cưới vợ và đã sang tên hợp pháp cho 2 em trai bạn. Do đó đây là tài sản riêng của 2 em trai bạn nếu như chưa được nhập vào khối tài sản chung vợ chồng. Nếu như đã nhập khối tài sản riêng này vào khối tài sản chung của vợ chồng thì nó sẽ là tài sản chung của vợ chồng.

 

Bạn không cung cấp thông tin cụ thể về thời điểm hai em của bạn mất và chỉ đưa ra thông tin là “vài năm sau” thời điểm bố mẹ tặng cho đất nên chúng tôi giả sử thời điểm đó là năm 1995. Bạn cần đối chiếu với pháp luật tại thời điểm hai em của bạn mất để xác định việc phân chia di sản phù hợp.Trong trường hợp mảnh đất chưa được nhập vào khối tài sản chung của gia đình thì khi 2 em trai bạn mất không để lại di chúc, phần di sản thừa kế sẽ được để lại cho những người thừa kế theo hàng thừa kế thứa nhất theo Điều 25 Pháp lệnh thừa kế năm 1990 như sau:

 

1- Những người thừa kế theo pháp luật gồm có:

a) Hàng thứ nhất: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.

b) Hàng thứ hai: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết.

c) Hàng thứ ba: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột.

2- Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản ngang nhau.

3- Trong trường hợp không có người thừa kế hàng thứ nhất hoặc những người thừa kế hàng thứ nhất đều không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản, khước từ quyền hưởng di sản, thì những người thừa kế hàng thứ hai được hưởng di sản.

4- Trong trường hợp không có người thừa kế hàng thứ nhất và hàng thứ hai hoặc những người thừa kế thuộc cả hai hàng này đều không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản, khước từ quyền hưởng di sản, thì những người thừa kế hàng thứ ba hưởng di sản.”

 

Căn cứ vào quy định trên thì bố bạn vẫn có quyền hưởng thừa kế do 2 em trai bạn để lại do bố bạn thuộc hàng thừa kế thứ nhất. Phần hưởng thừa kế giữa những người cùng thuộc hàng thừa kế là như nhau. Do đó, 2 em dâu của bạn hoàn toàn không có quyền đuổi bố bạn ra khỏi mảnh đất cũng như không có quyền đối với phần di sản mà bố bạn đương nhiên được hưởng. Do mảnh đất đứng tên và thuộc quyền sở hữu hợp pháp của 2 em bạn nên hiện nay bố bạn không thể đòi lại mảnh đất đó mà chỉ được hưởng phần di sản thừa kế do 2 em trai bạn để lại mà thôi. Bạn cần xác định những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của hai em bạn để xác định phần di sản mà bố bạn được hưởng.

 

Trường hợp 2 mảnh đất trên đã nhập vào khối tài sản chung của vợ chồng thì khi 2 người em của bạn mất đi việc thừa kế chỉ được đặt ra đối với một nửa phần tài sản thuộc sở hữu của 2 em bạn mà thôi. Về nguyên tắc chia thừa kế cũng tuân thủ theo đúng nguyên tắc chia thừa kế theo hàng thừa kế. Hai người con dâu chỉ có quyền đối với nửa mảnh đất còn lại và một phần thừa kế được chia do 2 em trai bạn để lại.

 

Thời hiệu yêu cầu phân chia di sản thừa kế là 30 năm đối với bất động sản (Điều 623 Bộ luật dân sự năm 2015) kể từ thời điểm mở thừa kế. Hiện nay thời hiệu được áp dụng theo quy định của Bộ luật dân sự năm 2015 (Điều 688 Bộ luật dân sự năm 2015).

 

Trân trọng

Luật gia Đào Quang Vinh - Công ty Luật Minh Gia

Liên hệ để được hỗ trợ nhanh nhất

Liên hệ tư vấn
Chat zalo