Thẩm quyền cải chính hộ tịch, bổ sung hộ tịch?

Câu hỏi tư vấn: Câu hỏi đề nghị tư vấn: Luật sư cho tôi hỏi, tôi muốn đổi tên vì tên tôi quá xấu, gây trở ngại cho học tập, giao tiếp, làm việc. Tôi thì có hộ khẩu thành phố, CMND cũng thành phố cấp luôn, chỉ có giấy khai sinh là ở quê Sóc Trăng, vậy cho tôi hỏi nếu muốn đổi tên thì tôi phải về quê làm thủ tục hay vẫn làm ở nơi tôi thường trú? Sau khi đổi tên xong, có phải tôi sẽ phải đi đổi giấy tờ CMND, bằng cấp, tên trong hộ khẩu không ạ? Và tôi cũng muốn hỏi thêm, trường hợp giấy khai sinh của tôi quá cũ, tôi có thể làm lại ở nơi mình có hộ khẩu thường trú không? Tôi xin cảm ơn các Luật sư nhiều ạ!

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi yêu cầu tư vấn đến Luật Minh Gia, sau khi nghiên cứu trường hợp của bạn chúng tôi đưa ra nội dung tư vấn như sau:

Thứ nhất, về quyền thay đổi tên của mỗi công dân:

Theo quy định tại Điều 28 BLDS 2015 quy định về quyền thay đổi tên của cá nhân”

Điều 28. Quyền thay đổi tên

1. Cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi tên trong trường hợp sau đây:

a) Theo yêu cầu của người có tên mà việc sử dụng tên đó gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền, lợi ích hợp pháp của người đó;

b) Theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi về việc thay đổi tên cho con nuôi hoặc khi người con nuôi thôi làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ yêu cầu lấy lại tên mà cha đẻ, mẹ đẻ đã đặt;

c) Theo yêu cầu của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc người con khi xác định cha, mẹ cho con;

d) Thay đổi tên của người bị lưu lạc đã tìm ra nguồn gốc huyết thống của mình;

đ) Thay đổi tên của vợ, chồng trong quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài để phù hợp với pháp luật của nước mà vợ, chồng người nước ngoài là công dân hoặc lấy lại tên trước khi thay đổi;

e) Thay đổi tên của người đã xác định lại giới tính, người đã chuyển đổi giới tính;

g) Trường hợp khác do pháp luật về hộ tịch quy định.

2. Việc thay đổi tên cho người từ đủ chín tuổi trở lên phải có sự đồng ý của người đó.

3. Việc thay đổi tên của cá nhân không làm thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự được xác lập theo tên cũ.

Theo đó, trong những trường tên của cá nhân gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến tình cảm gia đình hoặc việc thay đổi tên đó là theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi, cha đẻ, mẹ đẻ khi xác định lại cha, mẹ cho con, thay đổi tên của vợ, chồng trong quan hệ hôn nhân có yếu tố nước ngoài để phù hợp với pháp luật của nước mà vợ, chồng người nước ngoài là công dân, trong trường hợp người đã xác định lại giới tính, người đã chuyển đổi giới tính,..thì cá nhân có quyền yêu cầu thay đổi tên của mình. Trong trường hợp này của bạn nếu tên quá xấu và gây ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, danh dự thì bạn có thể yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện việc thay đổi tên cho mình.

Thứ hai, về trình tự, thủ tục thực hiện việc thay đổi tên

- Về thẩm quyền thay đổi tên theo Khoản 1 Điều 46 Luật Hộ tịch 2014 có quy định về thẩm quyền đăng ký thay đổi, cải chính, bổ sung hộ tịch: "1. Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi đã đăng ký hộ tịch trước đây hoặc nơi cư trú của người nước ngoài có thẩm quyền giải quyết việc cải chính, bổ sung hộ tịch đối với người nước ngoài đã đăng ký hộ tịch tại cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam.”

Để làm thủ tục thay đổi tên thì bạn gửi hồ sơ đăng ký thay đổi tên đến ủy ban nhân dân cấp huyện nơi đã đăng ký hộ tịch trước đây để thực hiện.​ Khi làm thủ tục đăng ký thay đổi tên bạn chuẩn bị hồ sơ gồm: tờ khai thay đổi, cải chính hộ tịch, giấy tờ tùy thân (giấy khai sinh, căn cước công dân, hộ khẩu,…), và các giấy tờ, tài liệu chính minh tên cũ gây nhầm lẫn và gây ảnh hưởng đến lợi ích của cá nhân.

- Thời hạn thực hiện thay đổi tên là 03 ngày kể từ ngày nhận đủ giấy tờ. Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn được kéo dài nhưng không quá 3 ngày làm việc.

Thứ ba, sau khi thay đổi họ tên có cần thay đổi các giấy tờ khác không?

Theo quy định tại khoản 3 Điều 28 BLDS 2015 nêu trên thì việc thay đổi tên của cá nhân không làm thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự được xác lập theo tên cũ. Tuy nhiên, để thuận tiện nhất trong quá trình tham gia các thủ tục hành chính tại các cơ quan nhà nước sau này cũng như tạo sự thống nhất giữa các thông tin cá nhân thì bạn nên thực hiện cải chính thông tin về tên trong các giấy tờ khác của mình như căn cước công dân, các loại bằng cấp,…Đối với căn cước công dân khi có sự thay đổi tên được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì phải làm thủ tục cấp đổi căn cước công dân. Còn đối với các giấy tờ khác như giấy khai sinh, bằng cấp,…thì cần làm thủ tục chỉnh sửa nội dung về tên trong các loại giấy tờ.

Còn về trường hợp giấy khai sinh của bạn hiện đã cũ mà bạn muốn làm lại thì hiện nay không có quy định của pháp luật về cấp lại giấy khai sinh bản gốc khi đã cũ, vì vậy nếu giấy khai sinh quá cũ mà các thông tin trên giấy khai sinh bị mờ thì bạn có thể thay thế bằng việc xin trích lục bản sao giấy khai sinh để có thể thuận tiện khi thực hiện những thủ tục yêu cầu thông tin trên giấy khai sinh.