Có được thay đổi di chúc khi tài sản biến động hay không?

Nội dung câu hỏi:

Chào luật sư. Cho em hỏi vợ chồng em có mua một mảnh đất. Mà bây giờ hiện tại con em đang còn nhỏ. em muốn viết di chúc thừa kế để lại trước. Em sợ sau này nhở không may mình qua đời sớm sẽ gây rắc rối về pháp lý. Con mình không được hưởng số tài sản mình gây dựng. Nhưng mà em lại sợ thêm. Một mai mình làm ăn thất bại có ý định bán thì có ảnh hưởng gì đến bản di chúc không. Có cần chữ kí của các con không?

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi cần tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia, với thắc mắc của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Thứ nhất, về vấn đề quyền lập di chúc và quyền của người lập di chúc:

Điều 625 Bộ luật dân sự 2015 về người lập di chúc quy định:

“1. Người thành niên có đủ điều kiện theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 630 của Bộ luật này có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình.

2. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi được lập di chúc, nếu được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.”

Điều điểm a khoản 1 Điều 630 quy định : “Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;”

Như vậy, chỉ cần anh tự nguyện, minh mẫn, sáng suốt thì anh hoàn toàn có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình. Đối với đất mà vợ chồng anh mua, khi anh lập di chúc anh chỉ có thể lập di chúc để định đoạt phần tài sản của anh trong số tài sản chung của vợ chồng.

Khi lập di chúc định đoạt tài sản của mình, anh không cần chữ ký của các con anh mà chỉ cần đáp ứng các điều kiện có hiêu lực của di chúc.

Thứ hai, về hiệu lực của di chúc khi tài sản của bạn biến động:

Khoản 3 Điều 643 Bộ luật dân sự 2015 về hiệu lực di chúc quy định:

“3. Di chúc không có hiệu lực, nếu di sản để lại cho người thừa kế không còn vào thời điểm mở thừa kế; nếu di sản để lại cho người thừa kế chỉ còn một phần thì phần di chúc về phần di sản còn lại vẫn có hiệu lực.”

Như vậy, nếu bạn không lập di chúc mới thì khi tài sản của được đưa vào nội dung di chúc mất đi thì phần di chúc về tài sản đó không có hiệu lực pháp, phần di chúc còn lại vẫn có hiệu lực pháp lý.

Ngoài ra, khi tài sản của bạn biến động (tăng thêm hoặc giảm đi) bạn có thể sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ di chúc. Theo đó, nếu tài sản của bạn giảm hoặc tăng lên thì bạn có thể bổ sung hoặc lập di chúc mới để phù hợp với lượng tài sản mà anh đang có. Điều 640 Bộ luật Dân sự 2015 về sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ di chúc quy định:

“1. Người lập di chúc có thể sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ di chúc đã lập vào bất cứ lúc nào.

2. Trường hợp người lập di chúc bổ sung di chúc thì di chúc đã lập và phần bổ sung có hiệu lực pháp luật như nhau; nếu một phần của di chúc đã lập và phần bổ sung mâu thuẫn nhau thì chỉ phần bổ sung có hiệu lực pháp luật.

3. Trường hợp người lập di chúc thay thế di chúc bằng di chúc mới thì di chúc trước bị hủy bỏ.”

Như vậy, khi tài sản của anh thay đổi thì anh có toàn quyền thay đổi nội dung di chúc, hoặc lập di chúc mới để phù hợp với số tài sản anh có thời điểm bổ sung di chúc hoặc lập di chúc mới.