Bà nội mất ông nội lấy vợ mới và có con, liệu có được hưởng di sản thừa kế?

Nội dung tư vấn: Xin chào luật sư.Tôi có một vấn đề thắc mắc về chuyện tranh chấp đất đai trong gia đình,  mong luật sư tư vấn giúp ! Ông bà nội tôi có 1 mảnh đất khoảng 500m2,  khi bà nội mất thì không có để lại di chúc,  lúc đó ba tôi đã ra ở riêng và tách hộ khẩu riêng. Sau đó ông nội mới nhập hộ khẩu người em thứ 3 của tôi vào chung khẩu của ông. Tiếp sau thời gian thì ông đã có vợ mới và con nay đã 18 tuổi. 

Vậy luật sư cho tôi hỏi gia đình tôi và em tôi có ai được sở hữu quyền sử dụng đất này không ạ. Trong thời gian chờ câu trả lời, tôi xin chân thành cảm ơn! 

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:
 

Đối với trường hợp này của bạn, do bạn có chia sẻ mảnh đất 500 m2 là của ông bà nội bạn tuy nhiên chưa xác định được rõ đây là tài sản chung hay tài sản riêng của ông nội hay bà nội của bạn hay không cho nên chia thành các trường hợp sau đây:

Thứ nhất, nếu tài sản là tài sản chung của ông bà nội bạn:

Căn cứ theo quy định tại Điều 651 về Người thừa kế theo pháp luật của Bộ luật dân sự năm 2015 như sau:

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Do đây là tài sản chung của vợ chồng do đó mảnh đất của ông bà nội bạn theo nguyên tắc sẽ được chia đôi. Ông nội bạn và bà nội bạn tài sản của mỗi người là ½  mảnh đất. Còn ½ mảnh đất còn lại của bà nội bạn là di sản thừa kế thì sẽ được chia như theo quy định tại Điều 651 của Bộ luật dân sự năm 2015 là sẽ được chia đều thành các phần bằng nhau theo hàng thừa kế thứ nhất bao gồm: bố mẹ của bà nội bạn, ông nội bạn, bố bạn và các anh chị em khác con của ông bà nội bạn.

Đối với trường hợp này, nếu như bố bạn muốn đứng tên quyền sở hữu mảnh đất này phải được các đồng thừa kế còn lại của ½ mảnh đất gồm bố mẹ bà nôi bạn, ông nội bạn và các anh chị em khác còn lại của bố bạn từ chối di sản thừa kế và lập thành văn bản thỏa thuận có công chứng chứng thực và ông nội bạn phải làm hợp đồng tặng cho ½ mảnh đất còn lại tài sản riêng của ông nội bạn thì bố bạn đi công chứng chứng rồi làm thủ tục sang tên tại văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện nơi có di sản thừa kế để làm chủ sở hữu đứng tên trên mảnh đất.

Còn nếu bạn hoặc em trai bạn muốn đứng tên trên mảnh đất thì bạn hoặc em trai bạn phải được những người đồng thừa kế ½ mảnh đất của bà bạn gồm bố mẹ bà nội bạn, ông nội bạn, bố bạn và anh chị em khác của bố bạn tặng cho và ½ mảnh đất còn lại là tài sản riêng của ông nội bạn phải làm hợp đồng tặng cho riêng có công chứng chứng thực đem ra văn phòng đăng ký đất đai huyện nơi có di sản thừa kế để hoàn tất thủ tục thì bạn hoặc em trai bạn mới có thể đứng tên là chủ sở hữu mảnh đất được.

Thứ hai, nếu mảnh đất là tài sản riêng của bà nội bạn:

Đối với trường hợp này theo quy định tại Điều 651 Bộ luật hình sự thì tài sản của bà bạn sẽ được chia thành các phần bằng nhau cho những người thừa kế theo hàng thừa kế thứ nhất bao gồm: bố mẹ bà nội bạn, ông nội bạn, bố bạn và các anh chị em khác con của ông bà nội bạn. Nếu như bố bạn muốn đứng tên chủ sở hữu mảnh đất thì phải được những người còn lại hưởng di sản thừa kế từ chối tài sản và lập hẳn thành văn bản có công chứng chứng thực. Còn nếu trong trường hợp bạn hoặc em trai bạn muốn được đứng tên là chủ sở hữu mảnh đất phải được tất cả đồng thừa kế hưởng di sản thừa kế theo hàng thừa kế thứ nhất của bà nội bạn làm hợp đồng tặng cho phần được hưởng di sản thừa kế cho bạn hoặc em trai bạn rồi ra văn phòng đăng ký đất đai huyện nơi có di sản thừa kế để làm chủ sở hữu đứng tên trên mảnh đất.

Thứ ba, nếu mảnh đất là tài sản riêng của ông nội bạn:

Đối với trường hợp này, chia di sản thừa kế chỉ đặt ra đối với người đã chết còn người còn sống chỉ đặt ra vấn đề tặng cho tài sản. Trong trường hợp này, nếu như bố bạn, bạn hoặc em trai bạn muốn được đứng tên chủ sở hữu trên mặt đất thì phải được ông nôi bạn làm hợp đồng tặng cho toàn bộ mảnh đất cho bố bạn hoặc bạn hoặc em trai bạn. Tuy nhiên, nếu như đây là tài sản riêng của ông nội bạn thì ông nội bạn hoàn toàn có quyền quyết định cho tặng tài sản là mảnh đất cho bất kỳ ai hoặc không cho tài sản cho ai do đó bố bạn hoặc bạn hoặc em trai bạn không thể làm chủ sở hữu mảnh đất khi ông nội bạn không muốn tặng cho mảnh đất tài sản riêng của ông nội bạn.

Ngoài ra, vấn đề nhập hộ khẩu hay tách hộ khẩu không làm ảnh hưởng đến việc phân chia di sản thừa kế và hưởng di sản thừa kế hay tặng cho tài sản.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn hỏi và quan tâm. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ cần luật sư giải đáp, bạn vui lòng gọi đến Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi - Số điện thoại liên hệ: 1900.6169 để được hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng.
CV tư vấn: Vi Thị Huyền - Luật Minh Gia